مفردات همام تبریزی

همی‌رسان به جماعت چو شاخ نخل کرم وگرنه باش چو بید لطیف راحت روح

فتنه عالمی شدی فتنه شدم چو دیدمت فتنه نگر که می‌کند فتنه فتنه‌بین من

چون تو از جانب شیراز به تبریز آیی شکر آن نعمت را وام کنم گویایی

هنوز صبح نخستین روز دولت توست در انتظار طلوع جمال خورشیدی

عمری که از او جهانی ارزد در صحبت خلق رایگانی بگذشت

چه نویسم ز آرزومندی کان زبان قلم نداند گفت

هر باد که از شام به اصحاب تو آید آرام دل و راحت ارواح فزاید

سعادت با سلامت یار بادت نگه‌دار حوادث کردگارت

چه گویم و چه نویسم که زین سفر چه کشیدم ز روزگار پیاپی بدیدم آنچه بدیدم

همیشه باد به کام تو گردش گردون قدر ببسته بدین کار تا ابد میثاق

ز ذوق یار ملامت‌گران چو بی‌خبرند به روی دوست چو خرگوش خفته می‌نگرند

بهانه می‌طلبد دوست گفتگویی را وز این متاع شود گرم عشق را بازار

هست امیدم که خاک پای تو گردم بار خدایا بدین امید رسانم

ز وصف اشتیاق او شدی الکن بیان من به جای هر سر مویی مرا گر صد زبانستی

بیش از آن است که آید ز زبان تقریرش ی میسر شود از نوک قلم تحریرش

ناز ز حد ببرده‌ای ای بت نازنین من راه جفا گزیده‌ای ای ز جهان گزین من

ز چشم دوری و دل روز و شب ملازم توست امید هست که محروم هم نماند چشم

به جای خویش بود گر درخت طوبی را ز سلسبیل وز آب حیات آب دهند

می‌نویسم پیش جانان نامه‌ای کاشکی من نامه خود بودمی

درین دیار بدان زنده‌ام که گه‌گاهی نسیم باد صبا زان دیار می‌آید

بفرست نسیمی که سلام تو رساند وز دست فراقم به سلامت برهاند

من کیم باری که نامم بر زبان آورده‌ای یا به نوک کلک در تصنیف نامم برده‌ای

دل گفت که زحمت تن آنجا چه بری این کار همان به که به جان فرمایی

برون ز عالم حس است جان خرده بینان را به غمزه سوی یکدیگر اشارت‌های پنهانی

نه آن پیوند دارد با تو جانم که آید وصف آن اندر بیانم

درخت بخل ترا کس ز بیخ برنکند مگر که صرصر حمق تو بشکند آن را

ای سواد نامه‌ات نور سواد دیده‌ام تازه جانی یافتم تا نامه‌ات را دیده‌ام

نانش نه و خلق او را در هر دو جهان مهمان ای دوست چنین باشد ایثار جوانمردان

ره‌روان بستند بر فتراک ما را لاجرم پیشتر از کاروان خود را به منزل یافتیم

آن همی‌خواندم همی‌بوسیدمش در سواد دیده می‌مالیدمش

ملول شد دل ما در شب دراز فراق مگر طلوع کند آفتاب روز وصال

ز دولت تو مرا دست داده بود دمی به بندگیت که تاریخ روزگار من است

ای دل من نگین تو مهر تو مهر آن نگین عمر شد و نمی‌رود نقش تو از نگین من

ملامتی نتوان کرد روستایی را که پیش شهد و شکر نام کشک و دوغ برد

در سماع آمد بت خوبان چین آفتابی بر زمین در چرخ بین

به آن هم مفتخر هم مبتهج شد دلش با انس و راحت ممتزج شد

مردم تبریز همچو آب لطیفند شخص بجز از شکل خود در آب نبیند

حرف و ترکیب ندانم که من از سر تا پای هر کجا دیده برافتاد همه جان دیدم

از دل خبر مپرس که بر وی چه‌ها گذشت کاین سیل غم نخست به شهر شما گذشت

مرا به طلعت تو اشتیاق چندانی است که زائران حرم را به کعبه چندان نیست

حالی که به صد زبان بیان نتوان کرد کلک دو زبان چگونه تقریر کند

از دیده گرچه دوری از دور در حضوری در جسم دل چو جانی در چشم جان چو نوری

مرا به فکر چه حاجت که شعر من آبی‌ست که طبع را ز لبت در دهان همی‌آید

چون جان و دلم ز خدمتت نیست جدا اندر نظرت چه قدر دارد بدنی

از آن مجلس به صورت گرچه دور است مخوان دورش که جانش در حضور است

هر گه که دلم ز ره بیفتد نور رخ تو دلیل گردد

کو حیدر هاشمی و کو حاتم طی تا ماتم مردمی و مردی دارند

حالم ز فرقت تو نیاید به نامه راست کاین کارنامه‌ای‌ست نه این کار نامه است