متفرقات – صائب تبریزی

درین ریاض کسی خوشه اش دو سر دارد که غیر اشک دگر دانه ای نمی کارد ازان ز عمر ابد کامیاب شد ابلیس که سر…

در چشم پاکبازان آن دلنواز پیداست آیینه صاف چون شد آیینه ساز پیداست غیر از خدا که هرگز در فکر او نبودی هر چیز از…

خوشدلی فرش است در هر جا شراب و ساز هست غم نگردد گرد آن محفل که غم پرداز هست در صدف گوهر جدا باشد ز…

خرقه ای دوختم از داغ جنون بر تن خویش نیست یک تن به تمامی چو من اندر فن خویش سر مینای می و همت او…

(حاجت از خاک مراد در میخانه طلب دم همت ز لب خامش پیمانه طلب) (مشرق گوهر جودست کف ابر بهار هر چه خواهد دلت از…

چند زور آرد جنون بر من، گریبان نیستم چند بی تابی کنم، آه غریبان نیستم عهد خوبانم که می غلطم در آغوش شکست شمع صبحم…

جهان را تار و پود هستی از موج خطر باشد کف این بحر خون آشام از مغز گهر باشد منه دل بر وفای چرخ کجرو…

تیغ کوه همتم، دامن ز صحرا می کشم می روم تا اوج استغنا، دگر وا می کشم تا دهن بازست چون پیمانه می نوشم شراب…

تا دل از زلفش جدایی کرد از جان سیر شد نافه تا افتاد دور از ناف آهو پیر شد روزی لب تشنگان را می دهد…

پیش ارباب خرد رسم تکلف باب است در خرابات مغان ترک ادب آداب است عاشق صادق و پروای ملامت، هیهات صبح در سینه خود چاک…

به لب از شوق صدره بیش جان نامه می آید که حرفی از دهانش بر زبان خامه می آید نمی دانم به پایان چون برم…

به این عنوان اگر قامت کشد سرو دلارایت نماید طوق قمری جلوه خلخال در پایت نخواهی از گزیدن مانع دندان من گشتن اگر دانی چه…

باز دارم نعل در آتش ز پیکان دگر می کند در سینه کاوش تیر مژگان دگر کشته آن دست و بازویم که در میدان عشق…

(ای لعل تو جان بخش ترا ز عیسی مشرب چشم تو فریبنده تر از لولی مشرب) (در خار و گل دهر به یک چشم نظر…

آنچه آن روی لطیف از سایه مژگان کشید کی عذار ماه مصر از سیلی اخوان کشید؟ عاشقان را از تمتع مانعی جز شرم نیست در…

اشک از گرمی آه دل من گلگون است طره آه من از سلسله مجنون است سرو آورده خطی سبز ز دیوان قضا کز جهان دست…

از دیده حیرت زده چون آب نریزد؟ از دست چسان آینه سیماب نریزد؟ در کلبه من از پی آسایش (من) چرخ گورنگ ز خاکستر سنجاب…

آب بر آتش هر بی سر و پا افشاند چون رسد نوبت ما، دست به ما افشاند من که بر نکهت پیراهن او دارم چشم…

همان خشک است مژگان گر به خوناب دگر غلطد نگردد رشته تر چندان که در آب گهر غلطد که بیرون می دهد راز گلوسوز محبت…

هر کس که از رخ تو نظر آب می دهد خرمن به برق و خانه به سیلاب می دهد در خون یک جهان دل بی…

نمی کشد دل غمگین به صبحگاه مرا که دل ز چهره خندان شود سیاه مرا ز هرزه خندی گل پاکشیدم از گلزار در گشاده نهد…

ناله ام ناخن به داغ عندلیبان می زند گریه گرم من آتش در گلستان می زند شمع پا در دامن فانوس پیچید و هنوز شوق…

می بده ساقی که از فیض شراب صبحگاه نور می بارد ز روی آفتاب صبحگاه نقد انجم را به یک جام صبوحی می دهد خوب…

مردم از افسردگی ای بخت چشمی باز کن گریه را آگاه گردان، ناله را آواز کن ای که می بخشی به گلچینان کلید باغ را…

لبش به ظاهر اگر حرف شکرین دارد ز خط سبز همان زهر در نگین دارد عجب که پشت زمین خم چو آسمان نشود ز منتی…

گرم نصیحت دل دیوانه خودیم سنگیم و در کمینگه پیمانه خودیم همت بلند مرتبه از آبروی ماست ما خوشه چین خرمن بی دانه خودیم

کو می که اختیار خرد را به او دهم؟ مستانه دست خویش به دست سبو دهم بر هر طرف که می نگرم حشر آرزوست زلف…

کاکل او درهم است از شورش سودای خویش از پریشانی ندارد زلف او پروای خویش نشأه مستی ز عمر جاودانی خوشترست خضر و آب زندگانی،…

فروغ عارضت پروانه سازد شمع بالین را پر پرواز گردد چشم شوخت خواب سنگین را ز تاراج هوسناکان بود ایمن گلستانت که شرمت پای خواب…

عشقبازان چو جلای نظر پاک دهند منصب برق جهانسوز به خاشاک دهند مفلسم، حوصله ناز خریدارم نیست می فروشم به بهای دل اگر خاک دهند…

شوربختی ز دو چشم تر ما می بارد تلخکامی ز لب ساغر ما می بارد از دم تیغ تو آسوده دلان محرومند این رگ ابر…

سرو از قد تو کسب رعونت کند هنوز خورشید از عذار تو حیرت کند هنوز از جوش بلبلان نفس دام تنگ شد صیاد من ز…

ستاره سحر عشق چشم بیدارست غبار لشکر غم ناله شرربارست دلی که نیست در او شور عشق، ناقوس است رگی که نیست در او پیچ…

زبان شانه درازست بر سر عالم به این که خدمت زلف تو حق شمشادست جفای چرخ فلک را هم از تو می دانم که شوخ…

ز رخسار تو خونها در دل گل می توان کردن ز زلفت حلقه ها در گوش سنبل می توان کردن ز بس خون جگر مکتوب…

رهروان چون بر میان دامان استغنا زنند هر چه پیش آید به غیر از دوست، پشت پا زنند با گناه ما چه سازد آتش دوزخ،…

راه نشاط بر دل دیوانه بسته ایم ما راه آشنایی بیگانه بسته ایم از چشم زخم توبه مبادا شکسته دل عهدی که ما به شیشه…

دلبستگیی با دل بی کینه نداریم آن روز دل از ماست که در سینه نداریم ای صافدلان عیب مرا فاش بگویید ما روی دل امید…

درگذشت از خاکساری دشمن از آزار من شد حصار عافیت کوتاهی دیوار من سخت جانی داردم از شکوه گردون خموش خنده کبک است شور سیل…

در چشم و دل پاک ز دنیا خبری نیست در عالم حیرت ز تماشا خبری نیست آسوده بود سرو ز بی طاقتی آب این سر…

خون به جوشم ز خط غالیه گون می آید این بهاری است کز او بوی جنون می آید عشق را خلوت خاصی است که از…

خطر از قاطعان راه، رهبر بیشتر دارد که پیرو پیش رو از پیشرو دایم سیر دارد منم کز سوختن دود از نهادم برنمی خیزد وگرنه…

چون گل پی رنگینی دستار نباشم چون آب روان تشنه رفتار نباشم اشکم که به هر تنگ نظر گرم نجوشم آهم که به هر سردنفس…

چه حاجت است به می لعل سیر رنگ ترا؟ نظر به پرتو خورشید نیست رنگ ترا دم از ثبات قدم می زند ز ساده دلی…

جلوه ای مستانه زان گلگون قبا می خواستم زان گلستان یک نسیم آشنا می خواستم با گواهان لباسی دعوی خون باطل است ورنه خون خود…

ترسم که مرا عشق به مردی نرساند دل را به شفاخانه دردی نرساند امشب نفسم مضطرب از سینه برون رفت بر آینه حسن تو گردی…

تا عشق هست ناله به فریاد می رسد تا هست آتشی مدد باد می رسد ای تیشه کامرانی خسرو ز حد گذشت زورت همین به…

پرده بر حسن عمل از دامن تر می کشم چون صدف دامان تر در آب گوهر می کشم مهر گل را بر گلاب انداختن کار…

به کوی عشق زاهد دشمن ناموس می گردد اگر زاغ آید اینجا غیرت طاوس می گردد خوشا بخت گلستانی که صید خود کند ما را…

بس که تند و تلخ و خشم آلود آن بدخو نشست چین چو جوهر عاقبت بر تیغ آن ابرو نشست رو به دیوار آورد هر…