متفرقات – صائب تبریزی

عافیت می خواهم از گردون، ملالم می دهد خوشدلی می جویم از اختر، وبالم می دهد در طلسم قیمت من ره نمی یابد شکست بی…

شنیدم آنقدر از دوستان تلخ که شد شیرینی جان در دهان تلخ نباشد چشم او بی زهر چشمی بود بیمار را دایم دهان تلخ

سرکشم ز ابر بهاری گذشته است شراب من از خوشگواری گذشته است چرا ابرویت چون هلالی نباشد؟ که عمرش به بیمارداری گذشته است

سبزه خط تو راه دل آگاه زده است این چه خضرست ندانم که مرا راه زده است راهزن نیست در آن دشت که من سیارم…

ز ناز بوسه لب دلستان نداد مرا به لب رسید مرا جان و جان نداد مرا به صبر گفتم ازان لب، دهن شود شیرین خط…

ز آب تیغ او هر بیجگر سربرنمی آرد ز سر تا نگذرد غواص، گوهر برنمی آرد مگردان صرف در تن پروری عمر گرامی را که…

رفتیم و کوی او به رقیبان گذاشتیم خوش کعبه ای به خار مغیلان گذاشتیم آب نمک شناسی و رنگ حیا نداشت لعل لب ترا به…

دو دل شوم چو به زلفش مرا نگاه افتد چو رهروی که رهش بر سر دو راه افتد فروتنی است برازنده از سرافرازان که خوشنماست…

دل چو آرایش مژگان تر خویش کند داغ را آینه دار جگر خویش کند می برد بخت به ظلمت کده هند مرا تا چه خاک…

در لباس از سینه تفسیده آهی می کشم شمع فانوسم نفس در پرده گاهی می کشم گر چه از مشق جنون افتاده ام چون خامه…

در جنون عقل از سر دیوانه بیرون می رود خانه چون شد تنگ، صاحبخانه بیرون می رود درد غربت بر دل تنگم گرانی می کند…

خوش آن آزاده کز منت به خاطر بار نگذارد اگر از پا درآید پشت بر دیوار نگذارد ز هم بالینی دل خواب در چشمم نمی…

خاکساری مشرب و افتادگی دین من است بالش خارای من از خواب سنگین من است

چون به دریا روی با این دیده پر نم کنیم حلقه گرداب ها را حلقه ماتم کنیم پیش ازان کز یکدگر ریزیم چون قصر حباب…

(چشمت که راه توبه احباب می زند ساغر به طاق ابروی محراب می زند) (یک صبحدم به طرف گلستان گذشته ای شبنم هنوز بر رخ…

جذبه ای کو که ازین نشأه به پرواز آیم؟ سبک از پله انجام به آغاز آیم صبح محشر نفس بیهده ای می سوزد نه چنان…

تا کی به شعله ای نزند جوش داغ ما؟ پیش از فتیله چند بسوزد چراغ ما؟ ای محتسب به توبه قسم می دهم ترا کاین…

تا به کام است فلک، خار گل پیرهن است بخت تا سبز بود ساحت گلخن چمن است یوسف از خواری اخوان سر کنعانش نیست هر…

پا چو مجنون جمع اگر در دامن صحرا کنی می توانی رام لیلی را ز استغنا کنی بی تأمل می کنی در کار باطل عمر…

به قتل من چنان تیغش به استعجال می آمد که از جوهر به گوش من صدای بال می آمد گذشتن بر تو دشوارست از دریای…

برون ز شیشه افلاک همچو رنگ زدیم به عالمی که در او رنگ نیست چنگ زدیم شکست بر دل ما آن زمان گوارا شد که…

با خموشی هستی از نیکان عالم بی سخن چون گشودی لب به گفتن، نیک یا بد می شوی

ای دل بی تاب زاری واگذار گریه با ابربهاری واگذار کی ز صندل به شود دردسرم؟ ناصحا این چوبکاری واگذار!

آن که از چاک دل خویش بود محرابش نشود پرده نسیان عبادت خوابش جوش عشق از لب من مهر خموشی برداشت این نه بحری است…

از وصل، ملال دل خرم نمکین است در دامن گل گریه شبنم نمکین است بی چاشنیی نیست شکرخنده شادی اما روش گریه ماتم نمکین است

از بس ادب که یافت دل ما ادیب شد بیمار ما ز رنج کشیدن طبیب شد بی درد و داغ، فکر ترقی نمی کند دل…

یوسف من از زلیخا مشربان دامن بکش سر به کنعان حیا چون بوی پیراهن بکش از کجی های تو دشمن بر تو می یابد ظفر…

هر که شبها ز سر زانوی خود بالین کرد غنچه سان جیب و بغل پرسخن رنگین کرد زهر چشمش چه عجب گر به تبسم کم…

هر کجا از خط سبز تو سخن می خیزد موی از سبزه بر اندام چمن می خیزد مشرق مصرع برجسته دل پرخون است این سهیلی…

نشأه دیوانگی تکلیف باغم می کند نوبهاران روغن گل در چراغم می کند از گریبان تجرد سر برون آورده ام بوی پیراهن شنیدن بی دماغم…

می بی نمک صحبت احباب حرام است می چیست، گر انصاف بود آب حرام است با ساغر شبگیر، سراسر مزه دارد در خانه نشستن شب…

مگر از ناله بلبل دل ما بگشاید ورنه پیداست چه از باد صبا بگشاید می تواند گره از غنچه پیکان وا کرد هر نسیمی که…

محبت چون کند زورآزمایی شکست آرد به قلب مومیایی به رنگ و بو مناز ای گل که دارد خزان در آستین دست حنایی

گلی از عیش نچیدم که ملالی نرسید خاری از پا نکشیدم که به چشمم نخلید عالم افروزی حسن از نظر پاکان است گل خورشید ز…

گر چه خاکیم پذیرای دل و جان شده ایم چون زمین آینه حسن بهاران شده ایم در سر کوی خرابات سبکدستی نیست ورنه عمری است…

کم و بیش جهان در نیستی همسنگ می گردد به دریا سیل الوان چون رسد یکرنگ می گردد برآی از قلزم افسرده امکان به چالاکی…

قیامت را به رفتار آورد سرو روان تو زند مهر خموشی بر لب عیسی زبان تو صبا را منع می کردم ز گلزارت، چه دانستم…

(غبارم را نسیم ناتوانی دربدر دارد غریب کشور طالع چه پروای سفر دارد؟) (غلط کردم ز بزم او جدا گشتم، ندانستم خمار باده لعلش چه…

عشق ترا به رونق ما احتیاج نیست این برق را به مشت گیا احتیاج نیست در زیر بار منت عریان تنی مرو ملک تجردست، قبا…

شکوه خامشی در ظرف گفت و گو نمی گنجد محیط بیکران در تنگنای جو نمی گنجد فضای پرفشانی از برای بلبلان دارد اگر چه در…

سرگرانی مانع است از آمدن تیر ترا انتظار تیر خواهد کشت نخجیر ترا ترک خونریزی نمی گویی، همانا عاشقان داده اند از دیده خود آب،…

زهاد را به حلقه رندان چه می بری؟ این خار خشک را به گلستان چه می بری جنت به چشم مرده دلان نخل ماتمی است…

ز هجران که دارد لاله داغی دلسیاهی را؟ غزال دشت از چشم که دارد خوش نگاهی را؟ مکن در عشق منع دیده بیدار ما ناصح…

ز جلوه تو حیاتی است خاکساران را که خون مرده شمارند آب حیوان را چو برق بگذر ازین خاکدان که در یک دم سفال تشنه…

رخساره گلرنگ تو گلزار بهشت است خط گرد گل روی تو دیوار بهشت است طاعات ریایی است کلید در دوزخ زاهد به چه سرمایه خریدار…

دلم در سینه درس ناله مستانه می خواند به طرز بلبل ناقوس در بتخانه می خواند عجب فیضی است با یونان زمین خطه مشرب که…

دل ز مهر بوالهوس آزاد کن شعله را از قید خس آزاد کن ما حریف درد غربت نیستیم مرغ ما را با قفس آزاد کن!

در گرد خط نهان شد روی عرق فشانش خط غبار گردید دیوار گلستانش کوتاه بود دستم تا داشت اختیاری قالب چو کرد خالی شد بهله…

دام امید در ره ایام بسته ایم در رهگذار سیل ز خس دام بسته ایم بر دست روزگار روان است حکم ما تا لب ز…

خود را به عشق کم ز خودی متهم مکن آیینه هست، بر نگه خود ستم مکن عشق است و صد هزار غم عافیت گداز تاب…