قصاید ادیب الممالک

مژده ای دل که ز ره قافله داد آمد نایب السلطنه با داد خدا داد آمد بحر علم آمد و از گوهر تابان زد موج…

قصیده فکاهی دوش از برای خدمت خان عزیز راد سوی عزیز باد براندم به قلب شاد ماندم دو شب در آنجا یارب تو آگهی بر…

دیدم بخواب دوش درختی خجسته فر خاکش بزیر سایه و چرخش بزیر پر اندر زمین هفتم بیخش نهفته بن بر آسمان هفتم شاخش کشیده سر…

در عید سعید فطردر کرمانشاه نماز شام کز قندیل کوکب چراغان کرد گردون خیمه شب فرو بستند گوئی نو عروسان بگردن عقد لؤلؤی مثقب و…

چو شد چهره شاهد صبح ابلج ز خورشید بستند زرینه هودج بت من کمر بسته آمد به مشکو سلحشور و شاکی السلاح و مدجج به…

تا ساقی میخوارگان، در جام صهبا ریخته خون دل خم در قدح از چشم مینا ریخته در سینه ی سیم سپید آکنده زر جعفری در…

باد نوروزی ز روی گل نقاب انداخته زلف سنبل را همی در پیچ و تاب انداخته در رکاب فرودین بر رغم اسفندار مذ خون سرما…

امام عصر چراگه به چاه گاه به غار شود چو یوسف صدیق و احمد مختار چرا چو گنج به ویرانه ها کشاند رخت چرا چو…

مزینیه، کنون رونقی دیگر دارد که از سعادت اولاد خود خبر دارد مزینیه چو سیمرغ عنبرین پر و بال هزار بیضه زرین بزیر پر دارد…

قصیده ناتمام گفتم تو کیستی کاین احسان به من نمودی گفتا به ذات پاکم حق باصر است و اعرف گفتم تو پیر عشقی ای شیخ…

دوش خواندم در کتابی کز در اندرز و پند گفت با منصور عباسی حکیمی ارجمند ای که خوانی خویش را قائم مقام مصطفی گر خلیفه…

در صف بستان نسیم گشت مهندس شمع برافروخت از شکوفه بمجلس راغ پر از نافه شد ز طره سنبل باغ پر از فتنه شد ز…

چون مرد پیشه کرد شکیب و ثبات را بشکست پرچم علم حادثات را مرد آن بود که چون خطر آید بجاه وی قربان کند به…

به نوروز از نسیم عنبرین بو شده مشکین برو دامان مشکو دمیده بر لب جو سبزه و گل کمر بسته ببستان سرو و ناژو چراغان…

با خلق چون حدیث کنم ز این ستاره‌ها با کودکان چه گویم ازین گاهواره‌ها گهواره‌های زرین بینی بر آسمان همچون زمین غنوده در آن شیرخواره‌ها…

المطلع الرابع تا میر خون دشمنان بر خاک هیجا ریخته مریخ را از هیبتش در زهره صفرا ریخته تیر فلک بر خط او بنوشته نقش…

مرثیه مجلس پس از بمباردمان به حکم محمدعلی میرزای مخلوع رؤس دولت، شیوخ ملت، ببازی ایران، خراب گردید درین حوادث، برین مصیبت درون خارا، کباب…

قصیده در تهنیت نوروز هژیر و نغز و خوش ای باد نوبهار بوز که دیرگاه براه تو مانده دختر رز پرند سبز بگلبن بپوش تا…

دو ماه چارده امشب بطالع میمون طلوع کرد بما هر دو میمنت مقرون دو ماه عالمگیر منور مسعود دو ماه عالمتاب مبارک میمون یکی دمیده…

در ستایش بیطرفی ایران هنگام جنگ عمومی و نکوهش همسایگان جنوبی و شمالی انگلیس و روس فرماید همتی ای ناخدا کرم کن و دریاب کشتی…

چو شد بردالعجوز از چرخ نازل زمستان دست سردی داشت بر دل نهاد آن دست را بر سینه خاک چو اندر سینه ترکان حمایل برات…

به حق تاج فلک سای شاه مهر سریر به جود حضرت اقدس به اقتدار وزیر به لطف و مرحمت و جود خان حاکم راد به…

این نبینی که چو هنگام بهار آید شاخ خرم شود و غنچه به بار آید نک بهار آمد و خندید گل سوری که بخندد گل…

المطلع الثانی ای بر کمر زنار سان زلف چلیپا ریخته لعل لب جان پرورت خون مسیحا ریخته من در پی نوش لبت جان و دل…

مه من که خورشید گردون غلامش بگل پای سرو اندرون از خرامش دو ابروی پیوسته اش با دو عارض دو ماه نواست و دو بدر…

قصه گیسوی لعبتان طرازی از شب یلدا فزوده شد به درازی عمر گرانمایه ای دریغ تلف شد در خم گیسوی لعبتان طرازی درد و دریغا…

در هنگام ورود سپاه روس تزاری به خراسان و آذربایجان و بدار آویختن احرار ایران فرماید بامدادان خیل مرغان در چمن با عندلیب نغمه خوان…

در ذم وزیر داخله هر که می بینی تو برگرد وزیر داخله دستک دزد است و در ظاهر شریک قافله تا نباید قائم آل محمد…

چو شاه دانا دارد وزیر دانشمند سر ستاره و ماه آیدش بخم کمند چو طغرلیست ملک، کش وزیر بال و پرست همی بپرداز این پر…

بمناسبت جنگ روس و ژاپن و غلبه ژاپن در تهییج ایرانیان فرماید غرض ز انجمن و اجتماع جمع قواست چرا که قطره چو شد متصل…

این چند بیت از آخر یک قصیده بدست آمد نگین خاتم جم داشت لعل فرخ تو سزای دست همایون شه بد آن گوهر ازین قبل…

المطلع الثالث آمد به صد شوخی ز در ترکی که خون‌ها ریخته خون دل یک شهر را چشمش به تنها ریخته چون او نباشد هیچکس…

مردی بر آن سزد که کند عزم را متین نه روز و شب نیوشد بر چنگ را متین با خود سیمبر چو کسی پایکوب شد…

فغان ز گردش این چرخ کوژپشت کهن سپهر کژ حرکات و ستاره ی ریمن سپهر باشد مانند باغی از ازهار ستاره تابد همچون چراغی از…

در نکوهش محمدعلی میرزای مخلوع هنگام بستن و کشتن مشروطه خواهان در باغ شاه تهران چو شه به دامن جادو و جنبل آرد چنگ همی‌گریزد…

در ستایش امیر نظام گروسی فرماید چو در خواب شد دیده پاسبان‌ها نوای درای آمد از کاروان‌ها به محمل گزیدند جا خوبرویان به تن‌ها دمیدند…

چو بانوی شب از آن زلفکان پر خم و تاب بسود غالیه بر مشک و سیم بر سیماب نجوم ثابته دیدم درون خیمه شب بسان…

تا در میان اوباش تقسیم شد وزارت کردند مملکت را سرمایه تجارت طلاب گرسنه را خواندند از حماقت در مسند شرافت از مرکز حقارت شد…

ایا نسیم سحر پا بنه بتارک فرقد ببوس درگه موسی بن جعفر بن محمد سپس به حضرتش از من بگو که باش بگیتی هماره فرخ…

آفتاب آمد سریر آسمان را پادشاه اختران همچون سپاهند و سپهسالار ماه ماه اگر در شب نتابد کس ز نور اختران کی تواند ساخت محفل…

مرا بروز غدیر آن پریوش دلخواه چشاند شربتی از جام وال من والاه ز نور می بدلم پرتوی فروغ افکند کز او نبوده بجز پیر…

طوبی و همایونا کاندر صف دنیا در گلشن فردوسم و در سایه طوبی از چاکری شاه کنم فخر به قیصر وز فر ولیعهد زنم طعنه…

در نکوهش عین الدوله ز بسکه از دل مردم همی برآید دود سیه شده است رخ مه بر آسمان کبود ازین وزیر که شاه اختیار…

در حماسه و نکوهش زمامداران ایران هنگام توپ بستن سپاهیان تزاری روس به بارگاه امام هشتم فرماید تا به دارالملک عزلت گشته ام فرمانروا تاج…

چو بخت خفت و قضا چیره تیره شد اختر زبون و زرد شود آب فضل و برگ هنر همی گذارد دانا برون ز حکمت پای…

بماند نام کسان از دو چیز جاویدان یکی ز وسعت خاطر یکی ز لطف زبان گر از بلندی همت نشان ز مرد نماند نماند ایچ…

ایا روض الشمال فدتک نفسی روزی که بیست و چهارم ذی الحجه از سال هزار و سیصد و هفت هجری بود در باغ شمال تبریز…

از زبان حبیب الله خان نامی بسردار منصور نگاشته ای بسته پس طاعت یزدان کمر خویش تا ساخته کار دو جهان از هنر خویش حاجت…

مرا بخانه درون کودکی بسن دو سال بود خجسته و فرخ رخ و بدیع جمال دو هفته ماهی کاندر دو سالگی او را ز روی…

طهماسب خداوند راستین داردیم و کان در دو آستین دریا ز یسارش برد یسار گردون بیمینش خورد یمین خوانده است مؤید به دولتش دارای جهان…