رباعیات – حزین لاهیجی
صحراست ز سبزه، سبزفام ای ساقی
صحراست ز سبزه، سبزفام ای ساقی کار از گل و مل شود تمام ای ساقی گو چرخ نگردد به مراد دل ما کافیست به ما،…
زان پیش که دی آفت بستان گردد
زان پیش که دی آفت بستان گردد اوراق گل از خزان پریشان گردد ساقی، تو که ابر رحمتی، رشحه ببار تا بلبل طبع من غزل…
دل در غم عشق، کامرانی نکند
دل در غم عشق، کامرانی نکند تا ناله درفش کاویانی نکند با یار گرانباری دل گفتم، گفت بار غم ما به دل گرانی نکند
در راه طلب، ناله هواخواهی کرد
در راه طلب، ناله هواخواهی کرد دل همرهی آه سحرگاهی کرد زد قاصد شوق دست و پایی که نداشت دامان وصال یار، کوتاهی کرد
خاموش حزین که گفتنی ها گفتی
خاموش حزین که گفتنی ها گفتی با مثقب کلک خویش درها سفتی اکنون خود را به کوی آزادان کش خاری بودی، غنچه شدی، بشکفتی
تا ناله، درفش کاویانی نکنی
تا ناله، درفش کاویانی نکنی در کشور دهر، قهرمانی نکنی گر جان طلبند، منت از بخت بدار در مسلخ عشق، سخت جانی نکنی
بی پا و سران که هرزه گردی دارند
بی پا و سران که هرزه گردی دارند بر مرکب وهم، ره نوردی دارند نقشی ز عیار قلبشان کس نزند از سکهٔ زر، سکهٔ مردی…
با شعلهٔ آه، چشم گریان چه کند؟
با شعلهٔ آه، چشم گریان چه کند؟ با آتش برق، آب باران چه کند؟ هستند ز فیض، اهل صورت محروم با غنچهٔ تصویر، بهاران چه…
ای سینه بنال، ناله کار من و توست
ای سینه بنال، ناله کار من و توست ای ناله ببال، روزگار من و توست ای دل برخیز تا ز دنیا برویم دهری ست که…
ای بستهٔ آب و گل، چه خواهی کردن؟
ای بستهٔ آب و گل، چه خواهی کردن؟ ز اخوان صفا خجل چه خواهی کردن؟ دندان به جگر، گر نفشارد دردی بی درد! به کار…
آن را که نصیب از خرد ادراک است
آن را که نصیب از خرد ادراک است در معرکهٔ جهاد خود چالاک است هر چندکه زنده پاک و مرده ست پلید این نفس پلید…
آسوده تویی چو سرو و سوسن در باغ
آسوده تویی چو سرو و سوسن در باغ من سوخته ام به هجرت ای چشم و چراغ داری دلی از فکر اسیران فارغ دارم ز…
از داغ فراق سینه ام جوشان است
از داغ فراق سینه ام جوشان است هوش من شوریده ز مدهوشان است در بزم تو، شمع گوید احوال مرا این چرب زبان وکیل خاموشان…
یاران عزیز و نور بینایی من
یاران عزیز و نور بینایی من رفتند چو هوش از سر سودایی من رفتند و گذاشتند با بی کسیم اندیشه نکردند ز تنهایی من
هر چند که خصمی سپهر از جهل است
هر چند که خصمی سپهر از جهل است آسان گذرد به خاطری کو اهل است عاجز شده روزگار از خصمی ما دشوار زمانه بس که…
ما را لب لعل فام می باید، نیست
ما را لب لعل فام می باید، نیست این شهد نصیب کام می باید، نیست هجری که سرم خمار ازو دارد، هست وصلی که مرا…
عهدیست که آشنا و بیگانه یکیست
عهدیست که آشنا و بیگانه یکیست نرخ خزف وگوهر یکدانه یکیست در گوش گران خفتگان شب جهل آیات کتاب حق و افسانه یکیست
شوق ار به دیارت نرساند نرسی
شوق ار به دیارت نرساند نرسی در صفهٔ بارت نرساند، نرسی در حضرت دوست غیر را راه نبود گر عشق به یارت نرساند نرسی
رفتند ز بزم، میگساران ساقی
رفتند ز بزم، میگساران ساقی من مانده ام از گران خماران ساقی چون لاله در انتظارِ ابرِ کف توست داغ جگر سینه فگاران ساقی
دلبر بسیار و دل نگهدار کم است
دلبر بسیار و دل نگهدار کم است دلدار کم و چه کم که بسیار کم است گویند به عالم تو چرا بی یاری؟ یاران چه…
در راه خطیری که نشیب است و فراز
در راه خطیری که نشیب است و فراز کورانه به پای خفتهٔ خویش مناز تو مور ضعیف و صید معنی ست شگرف مگشا پر پشّه…
حق ظاهر و خلق در حجاب افزودن
حق ظاهر و خلق در حجاب افزودن سرچشمهٔ خورشید به خاک اندودن تو بی خبر از قصور و ادراک خودی موجود، نهان نمی تواند بودن
تا کی گل عیش در چمنها جویم؟
تا کی گل عیش در چمنها جویم؟ آوارهٔ خود را به وطنها جویم؟ در پیچ و خم زلف بتان می گردم شاید دل خود، درین…
بلبل به نوای آشنا می نازد
بلبل به نوای آشنا می نازد گلشن به دم پاک صبا می نازد ما گر چه به کلک خود ننازیم حزین تا هست، سخن به…
با سرمه چو شد نرگس عیّار تو یار
با سرمه چو شد نرگس عیّار تو یار شد چون دل شب، روز گرفتار تو تار شوریده سر از طلعت مشهور تو هور خونین جگر…
ای سوخته جان سپند، یاد تو به خیر
ای سوخته جان سپند، یاد تو به خیر وی دردکش نژند، یاد تو به خیر آوارهٔ کیستی؟ کجایی؟ چونی؟ آه ای دل مستمند، یاد تو…
ای بخت نژند در سیاهی بی تو
ای بخت نژند در سیاهی بی تو تن زار و نزار، چهره کاهی بی تو با تو، سر و پا برهنه در کنج خراب خوشتر…
آن بی خردی که شوم چون زاغ افتد
آن بی خردی که شوم چون زاغ افتد از گلشن فیض، قسمتش داغ افتد بر شاخ چو سنگ می زند رهگذری گیرم که فتاد میوه،…
ازگریهٔ من دیدهٔ اختر شور است
ازگریهٔ من دیدهٔ اختر شور است وز ناله ی من دل ملک رنجور است گردون نبود حریف پیمانهٔ عشق این رطل گرانتر از سر مخمور…
از خصمی روزگار بی مهر و تمیز
از خصمی روزگار بی مهر و تمیز تا چند زنیم سینه بر خنجرِ تیز؟ نی ناخن تدبیر و نه بازوی ستیز نه جای شکیبایی و…
یک چند دل از پی تمنا گردید
یک چند دل از پی تمنا گردید جانم هدف طعنه اعدا گردید گردید ز هر طرف چو راهم بسته راه سر کوی دوست پیدا گردید
هر چند سپهر فکرم اختربار است
هر چند سپهر فکرم اختربار است بر دوش زبان، سخنوری سربار است از خامهٔ تیره بخت خود ممنونم این ابر سیاهی ست که گوهربار است
لعلت به فسون نبرد از دل تب و تاب
لعلت به فسون نبرد از دل تب و تاب گر شکّر لطف داد و گر زهر عتاب القصه که در عشق جگرسوز چو شمع از…
غفلت زده ام، خاطر آگاهم ده
غفلت زده ام، خاطر آگاهم ده افسرده دلم، آه سحرگاهم ده عمری ست که رو از دو جهان تافته ام ای قبلهٔ مقبلان، به خود…
صوفی که بود اساس کارش بر زرق
صوفی که بود اساس کارش بر زرق ژاژش به دهان، خاک سیاهش بر فرق خضر ره اوا پای سست، در گام نخست نوح دگران و…
زین پیش فلک چنین دل آزار نبود
زین پیش فلک چنین دل آزار نبود هر مفعولی، فاعل مختار نبود امروز به پشم و پنبه کار افتاده ست مردی اول به ریش و…
دل خوش نکند نالهٔ زاری که مراست
دل خوش نکند نالهٔ زاری که مراست وز گریه نمی رود غباری که مراست با همّت من دولت دنیا چه کند؟ این میکده نشکند خماری…
در دیدهٔ هر که شق کند پردهٔ خواب
در دیدهٔ هر که شق کند پردهٔ خواب سرتاسر آفاق بود موج سراب ساقی، قدحی در ده از آن بادهٔ ناب سرّ دو جهان بشنو…
حسن تو به یک جلوه گرفتارم کرد
حسن تو به یک جلوه گرفتارم کرد وز نرگس مست، عشوه درکارم کرد بی قدر متاع من خریدار نداشت عشق تو به این قیمت و…
تا عشق فکند در دلم تاب چو شمع
تا عشق فکند در دلم تاب چو شمع یک لمحه ندید دیدهام خواب چو شمع فریاد ز مشرب سمندر زادم زآتش رگ جان من خورد…
بلبل سر کرد ناله هنگام صبوح
بلبل سر کرد ناله هنگام صبوح پیمانه گرفت لاله هنگام صبوح احوال خمار شب به ساقی گفتم پر کرد مرا پیاله هنگام صبوح
با داغ تو سال و ماه بردیم به سر
با داغ تو سال و ماه بردیم به سر چون شمع به اشک و آه بردیم به سر چون آینه از پرتو حیرانیها با یار،…
ای ساقی عاشقان، می ناب کجاست؟
ای ساقی عاشقان، می ناب کجاست؟ ای خضره ره سوختگان، آب کجاست؟ عمریست که بی تو تشنهٔ خون خودم آن خنجر مژگان سیه تاب کجاست؟
ای آنکه غم تو عیش جاوید بود
ای آنکه غم تو عیش جاوید بود جاوید، نوید وصلت امّید بود فرماندهی کشور خوبی از توست بازیگر میدان تو، خورشید بود
آن را که رسوم عشقبازی اصل است
آن را که رسوم عشقبازی اصل است آسوده ز دوری و خلاص از فصل است در نامه ی عاشقان نباشد فصلی افسانهٔ عشق، وصل اندر…
از هند نجس، نجات می خواهم و بس
از هند نجس، نجات می خواهم و بس غسلی به شط فرات می خواهم و بس مرگی که بود به کام دل در نجف است…
از حوصلهٔ صبر، غمت بیرون است
از حوصلهٔ صبر، غمت بیرون است هر لحظه دل از فراق، دیگرگون است با دیده چه سازیم که چون شب باز است؟ از شوق چه…
یار آینه حسن دلارای خود است
یار آینه حسن دلارای خود است یک دیدهٔ محو، در تماشای خود است این حسنِ غیور برنمی تابد غیر موسی و عصا و طور سینای…
هر جلوه که آن نرگس عیار کند
هر جلوه که آن نرگس عیار کند خوبان طراز را دل افگار کند گر چشم فسونگر نبود بر سر کار جادوی که در بابلیان کار…
گلگون سرشک، گرم جولانی کرد
گلگون سرشک، گرم جولانی کرد خار مژه را لالهٔ نعمانی کرد جان من از آتش فراق تو گداخت این خارهٔ سخت، سست پیمانی کرد