رباعیات – امیر معزی نیشابوری
چون ابر کف تو بیند ای خسرو شرق
چون ابر کف تو بیند ای خسرو شرق از تو نکند به جود تا دریا فرق گردد خجل و شود به آب اندر غرق از…
خصمان تو لاف سپر زرد زدند
خصمان تو لاف سپر زرد زدند شش پنج به گاه ماندن نرد زدند گر سرد سخن شدند وا مرد زدند با دولت تو بر آهن…
در عشق توام امید بهروزی نیست
در عشق توام امید بهروزی نیست وز عهد شب وصال تو روزی نیست از آتش تو دلم چرا میسوزد چون هیچ تو را عادت دلسوزی…
شاها ادبی کن فلک بد خو را
شاها ادبی کن فلک بد خو را گر چشم رسانید رخ نیکو را گرگوی خطا کرد به چوگانش زن ور اسب خطا کرد به من…
گر سینه بخست شاه سنجر ما را
گر سینه بخست شاه سنجر ما را کم نیست خمار عشق در سر ما را گر دلبر بود یار دلبر ما را پیکان بَدَل دل…
نه با منی ار چه همنشینی با من
نه با منی ار چه همنشینی با من ای بس دوری که از تو بینم تا من در من نرسی تا نشوم یک پا من…
آتش تیغی و تا به محشر تف توست
آتش تیغی و تا به محشر تف توست باران صفتی و هفتکشور صف توست جم دولتی و قوام دین آصف توست دریاکفی و همه جهان…
ای تیغ تو با قوت مریخ و زحل
ای تیغ تو با قوت مریخ و زحل رای تو چو آفتاب در برج جَمَل گر خصم تو بر چرخگریزد بهمثل در دامن عمر او…
ای شاه چو بیند آسمان رای تو را
ای شاه چو بیند آسمان رای تو را وین طبع لطیف رامش افزای تو را احسنت زند طلعت زیبای تو را خواهد که شود خاک…
ای ناصر دین ناصر تو یزدان باد
ای ناصر دین ناصر تو یزدان باد اقبال تو در تن سعادت جان باد گردون به مراد رای تو گردان باد وز گردش آن هر…
تا چند دل تو چشمهٔ نور بود
تا چند دل تو چشمهٔ نور بود زان چشمهٔ نور چشم بد دور بود ملک و سپه و خزینه معمور بود آن خسرو را که…
چون آتش خاطر مرا شاه بدید
چون آتش خاطر مرا شاه بدید از خاک مرا بر زبر ماه کشید چون آب یکی ترانه از من بشنید چون باد یکی مرکب خاصم…
خصمان ملک چو جغد در ویرانند
خصمان ملک چو جغد در ویرانند دایم همه را همچو مگس میرانند خود را چو همای از چه قِبَل میدانند کز چشم چو سیمرغ همی…
در عشق تو زیر و بم همآواز منند
در عشق تو زیر و بم همآواز منند اندیشه و باد سرد دمساز من اند خاموشی و صبر خازن راز من اند رنگ رخ و…
شاها چو دلت در صف تدبیر آید
شاها چو دلت در صف تدبیر آید او را مدد از عالم تقدیر آید تیغ تو جهانگرفت آری شک نیست آن راکه تو برکشی جهانگیر…
گر یابد زهره آگهی از نامت
گر یابد زهره آگهی از نامت خواهد که بهجای میبود در جامت گر ماه ز چرخ بشنود پیغامت آید به زمین و اوفتد در دامت
هر تیر که شاه تیر گیر اندازد
هر تیر که شاه تیر گیر اندازد گویی که ز گردون اثیر اندازد دشمن ز نهیب او چو تیر اندازد گویی که ز چنبران ابه…
از درگه تو ملوک را تاج آید
از درگه تو ملوک را تاج آید در همّت تو هزار معراج آید توقیع تو چون به دست محتاج آید چونکعبه بود که بیش حُجاج…
ای جام تو آب و آتش ناب شراب
ای جام تو آب و آتش ناب شراب ای خون عدو ز آتش شمشیر تو آب گه آتش را کنی تو از آب نقاب گه…
ای شاه زتو تخت همی نازد و زین
ای شاه زتو تخت همی نازد و زین وز دولت تو داد همی یابد دین تا روی زمین گرفتهای زیر نگین خصمان تو رفتهاند در…
ای یار چو روزگار یار من و توست
ای یار چو روزگار یار من و توست بس کس که حسود روزگار من و توست این باده که اندوهگسار من و توست برگیر و…
تا دولت تو به گرد گردون گردد
تا دولت تو به گرد گردون گردد گردون همه بر فال همایون گردد ور با تو ستارهای دگرگون گردد تیره شود و ز چرخ بیرون…
چون باز خیال تو پر و بال زند
چون باز خیال تو پر و بال زند در جان رهی عشق تو چنگال زند آن کس که نه از وصال تو نال زند شاید…
خصمیکه بر او فسوس کرد اختر او
خصمیکه بر او فسوس کرد اختر او او را عملی داد نه اندر خور او گر عهد تو بشکست دل اندر بر او سرّ دل…
دست مَلِک ملوکِ عالمْ سنجر
دست مَلِک ملوکِ عالمْ سنجر بحری است که در جهان چنان نیست دگر چون باد سخاکند بر آن بحرگذر موجش همه دُر باشد و آبش…
شاها خردت هست به می خوردن یار
شاها خردت هست به می خوردن یار شاید که شب و روز همین داری کار می خوردن تو فلک چو بیند هر بار خواهد که…
گرچه دل و سینه کان گوهر دارم
گرچه دل و سینه کان گوهر دارم رخساره زرنج هر دو چون زر دارم کان بستهٔ زلف ماه دلبر دارم وین خستهٔ تیر شاه سنجر…
هر بزم که کردی همه بهروزی بود
هر بزم که کردی همه بهروزی بود کار تو نشاط و مجلس افروزی بود هر رزم که کردی همه پیروزی بود هرچ آن دگری خواست…
از جور قد بلند و موی پستش
از جور قد بلند و موی پستش وز کافری نرگس ِ بی میْ مستش گریان به کلیسیا شوم بنشینم ناقوس به یک دست و به…
ای چرخکمر مبند برکینه من
ای چرخکمر مبند برکینه من بگزار حق خدمت دیرینهٔ من آسایش سینهٔ مرا درمان کن کاسایش سینههاست در سینهٔ من
ای شاه زمانه بخت پیروز تو راست
ای شاه زمانه بخت پیروز تو راست اندیشه و رای عالمافروز تو راست شمشیر ظفرساز عدوسوز تو را ست ز انطاکیه تا کاشغر امروز تو…
ایزد که بنای دولتت عالی کرد
ایزد که بنای دولتت عالی کرد نگذاشت که خصم با تو محتالی کرد گر خصم نکرد دل ز کینت خالی اندیشهٔ تو جهان ازو خالی…
تا دید زمانه در دلم غایت عشق
تا دید زمانه در دلم غایت عشق در پیش دلم همی کشد رایت عشق گر وحی زآسمان گسسته نشدی درشان دل من آمدی آیت عشق
چون بر دل و سر نهم دو دست ای دلبر
چون بر دل و سر نهم دو دست ای دلبر می پیش من آوری که بستان و بخور جانا زکف تو چون ستانم ساغر دستی…
خصمیکه ستم بود همه همت او
خصمیکه ستم بود همه همت او کردند به کُره عالمی خدمت او آمد بهسر آن مرتبه و حشمت او مالک تن او برد و ملک…
دستور و شهنشه از جهان رایت خوش
دستور و شهنشه از جهان رایت خوش بردند و مصیبتی نیامد زین بیش بس دل که شدی ز مرگ شاهنشه ریش گر کشتن دستور نبودی…
شاها همه آشوب ز بدخواه تو خاست
شاها همه آشوب ز بدخواه تو خاست دادار جز آن خواست که بدخواه تو خواست پیغمبری ملوک بیوحی تو راست کارت همه معجزات را ماند…
گه سرو بلند حله بوشت خوانم
گه سرو بلند حله بوشت خوانم گه ماه تمام باده نوشت خوانم ارزان بخری و رایگان بفروشی ارزان خر و رایگان فروشت خوانم
هر چند که بر زمانه فرمان من است
هر چند که بر زمانه فرمان من است فرمان تو بر تن و دل و جان من است سلطان منم و عشق تو سلطان من…
از تیغ چو آب تو به رزم آتش زاد
از تیغ چو آب تو به رزم آتش زاد تا خصم ز باد حمله در خاک افتاد از بیم دلش پرآتش و سر بر باد…
ای حیدر و جمشید به شمشیر و نگین
ای حیدر و جمشید به شمشیر و نگین دارندهٔ دولتی و دارندهٔ دین در ملک تو همچو آفتابی به یقین او هفت فلک دارد و…
ای شاه زمین بر آسمان داری تخت
ای شاه زمین بر آسمان داری تخت سست است عدو تا تو کمان داری سخت حمله سبک آری وگران داری لخت پیری تو به تدبیر…
این ابر که دُرّ شاهوار آوردست
این ابر که دُرّ شاهوار آوردست بر شادی جشن شهریار آورده ست آورده نثار مهرگانی هر کس او نیز چو دیگران نثار آورده است
تا شاه گشاده دست بر تخت نشست
تا شاه گشاده دست بر تخت نشست دست همه بیدادگران سخت ببست دستور به دستوری شاه اندر دست از پای فتاده را همی گیرد دست
چون چشم تو بر دلم شود تیر انداز
چون چشم تو بر دلم شود تیر انداز زلف تو شود پیش دلم جوشن ساز کوته نکنم دو دست از آن زلف دراز کاو تیر…
خور گوید کاشکی که زرین تنمی
خور گوید کاشکی که زرین تنمی تا جام شراب شاه شیر اوژنمی مه گوید کاشکی من از آهنمی تا نعل ستور شاهگیتی، منمی
دلها همه در زلف تو آویخته باد
دلها همه در زلف تو آویخته باد جانها همه از طبع تو آمیخته باد هر شور که در جهان برانگیزد چرخ آن شور ز جعد…
شاها همه تدبیر صواب است تو را
شاها همه تدبیر صواب است تو را وز بخت به فرخی جواب است تو را آتش تیغی و نفع آب است تورا از خاکی و…
گیتی ملکا جز به تو آباد مباد
گیتی ملکا جز به تو آباد مباد در عادت تو جز هنر و داد مباد خصم تو ز بند محنت آزاد مباد هر کاو به…
هر شب که رهی فال ز روی تو زند
هر شب که رهی فال ز روی تو زند مرغی شود و بال به سوی تو زند هر نعره که پاسبان کوی تو زند گوییکه…