خسرو نامه – عطار نیشابوری

آگاهی یافتن خسرو از گل چوصبح پرده در از پرده دم زد عروس عالم غیبی علم زد دم عیسی از آن زد صبح خوش دم…

در صفت چنگ یکی پیری که او در پشت خم داشت رگ و پی جمله بیرون شکم داشت بسان دختری در پیش مادر شده چون…

دگر بار رفتن دایه پیش هرمز بگل گفتا که رفتم بار دیگر ز سر گیرم هم امشب کار دیگر چو روز این کار مینتوانم اکنون…

گفتار در رخصت دادن دایه گلرخ را در عشق هرمز و حیله ساختن بدایه گفت دل بر خود نهادم ز پیش زخم چشم بد فتادم…

آگاهی یافتن شاپور از آمدن فرّخ و گلرخ و گرفتاری گل و گریختن فرّخ بشب فرخ چو مرد کاروانی برخویشان فرود آمدنهانی مگر میرفت در…

در صفت دف یکی صورت درآمد ماه پیکر نهاده همچو گردون پای بر سر رخی مانند ماه آسمان داشت ولیک از پنج ماه نوفغان داشت…

دیدن گل هرمز را در باغ و عاشق شدن الا ای پیک باز تیز پرواز چو در عالم نداری یک هم آواز دمی گر میزنی…

سپری شدن کار خسرو چنین گفت او که کرد از وی روایت کسی کو بود راوی حکایت که چون خسرو ز رنج و غم بیاسود…

آگاهی یافتن شاه اسپاهان از بردن هرمز گل را الا ای روشنایی بخش بینش تویی گنج طلسم آفرینش تویی گنج وجهان پرگوهر از تست سپهری…

در صفت موی الا ای موی مشکین رنگ آخر شدم مویی نیم از سنگ آخر الا ای مشکموی افتادهام من چو موی تو بروی افتادهام…

رزم خسرو با شاه سپاهان و كشته شدن شاه سپاهان برامد نالهٔ کوس از در شاه بجوش آمد چو دریا کشور شاه ز عالم، بانگ…

غزل گفتن ارغنون ساز در مجلس خسرو و عشرت كردن می جان پرورم ده در صبوحی لان الرّاح ریحانی و روحی یک امشب از قدح…

آمدن فرّخ بترکستان بطلب گل بگفت این وز پیش شاه برخاست وداعش کردو بهر راه برخاست بآخر چون بترکستان رسید او سرای و قصر شاه…

در فضیلت امام ابوحنیفه جهان را هم امام و هم خلیفه کِرا میدانی الّا بوحنیفه جهان علم و دریای معانی امام اوّل و لقمان ثانی…

رسیدن گل و هرمز در باغ و سرود گفتن بارباب چو دایه آن دو دلبر را چنان دید دو جان هر دو بیرون ازجهان دید…

یکی چابک کنیزک داشت کوچک که حسنا بود نام آن کنیزک ببالا همچو سرو جویباری بلنجیدن چو کبک کوهساری رخی چون ماه و زلفی همچو…

آگاهی یافتن قیصر از آمدن خسرو چو از خسرو شه قیصر خبر یافت باستقبال خسرو کار دریافت بزودی کرد قیصر کار ره ساز فرستاد اسب…

در صفت نی یکی طاوس فر بگرفته ماری چه ماری همچو کار افتاده زاری تهی و قعر جان را دُر همی داد نی و خوشی…

رسیدن خسرو و گل باهم و رفتن بروم زمانی بود گل چون ماه در میغ برشه رفت با کرباس و با تیغ که خون من…

نامۀ خسرو بشاپور بنام آنکه جان را زونشان نیست خرد را نیز هم یارای آن نیست بگو تا عقل پیش او چه سنجد چنان ذاتی…

باز رفتن بسر قصّه الا ای پیک راه بی نهایت سلوکت را نه حدّست و نه غایت چو راه بی نهایت پیش داری چرا دل…

در فضیلت امام شافعی کسی کو ابن عمّ مصطفی بود امامت در دو کون او را روا بود دو ابن عم رسول حق چنان داشت…

رسیدن خسرو و جهان افروز و یاران بكوه رخام و دیدن پیر نصیحت گو چو بگذشتند ازان دریای خونخوار یکی کوه بلند آمد پدیدار یکی…

نامه نوشتن قیصر بشاه سپاهان بگفت این و دبیری را بفرمود که کلکش از عطارد گوی بربود دبیر شاه چون بگرفت خامه بنام حق مزین…

بازگردیدن بسر قصه الا ای کبک کهسار معانی چو آتش خورده آب زندگانی بمانده در کنار خضر و الیاس شده مشغول دُر سفتن بالماس ترا…

در فضیلت امیرالمؤمنین ابوبكر صدّیق امام اهل دین سلطان اوّل امیرالمؤمنین صدیق افضل ولی عهد سپهر صدق صدّیق خلافت را ولی او بود بتحقیق چو…

رسیدن نامۀ گل بخسرو و زاری كردن او و رفتن در پی گل به اسپاهان الا ای منطق طیر معانی زبان جملهٔ مرغان تو دانی…

نامه نوشتن گل بخسرو در فراق و ناخوشی الا ای خوش تذرو سبز جامه تو خواهی بود گل را پیک نامه تویی در نطق، زیبا…

بازگفتن حُسنا مكر خود با خسرو فغان برداشت آن مسکین مکّار که زنهار، الا مان ای شاه، زنهار بجان زنهار ده تا بازگویم که چون…

در فضیلت امیرالمؤمنین حسن علیه السلام امامی کو امامت را حسن بود حسن آمد که جمله حسن ظن بود همه حسن و همه خلق و…

رسیدن نامۀ گل بخسرو الا ال عندلیب شاخ بینش وشاق گلستان آفرینش اگرچه در سپاهان و عراقی بترکی گوی قول بی نفاقی چو در حلقت…

نواختن مطرب درآمداِکدشی دوشیزه ناگاه پریشان کرده مشک تازه بر ماه نگاری دستیارش شوخ دیده خط سرسبزش از گل بر دمیده خطی آورده بر لعل…

بیمار گشتن جهان افروز خواهرشاه اصفهان و رفتن هرمز بطبیبی بربالین و عاشق شدن او بر هرمز الا ای شهسوار رخش معنی بفکرت بحرگوهر بخش…

در فضیلت امیرالمؤمنین حسین علیه السلام امامی کافتاب خافقینست امام از ماه تا ماهی حسینست چو خورشیدی جهان را خسرو آمد که نه معصوم پاکش…

رفتن خسرو بدریا بطلب گل شه القصه ز پیش او بدر شد دلی پر غصّه نزدیک پدر شد بسی بگریست و بسیاری سخن گفت سخن…

آگاهی یافتن خسرو از پیدا شدن گل چنین گفت آن حکیم نغز پاسخ که چون از قصر شه گم گشت گلرخ شدند از هر سویی…

بسم اللّه الرحمن الرحیم بنام آنکه گنج جسم و جان ساخت طلسم گنج جان هردو جهان ساخت جهانداری که پیدا و نهانست نهان در جسم…

در فضیلت امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام سپهر معرفت خورشید انور امیرالمؤمنین کرّار صفدر امام مطلق ارباب بینش بدانش آفتاب آفرینش چو او شیر…

رفتن خسرو بطبیبی بر بالین گلرخ الا ای سبز طاوس مقدّس ز سر سبزیت عکسی چرخ اطلس زمین و آسمان گرد و بخارت کواکب بر…

وداع هرمز پیر را و رفتنش بجانب روم بآخر خسرو از وی ره نشان خواست وداعش کرد و میشد بر نشان راست چو القصه از…

بیمار گشتن جهان افروز صفت جشن خسرو نشسته شاه رومی همچو جمشید بسر برافسری روشن چو خورشید بزرگان و وزیران معظّم همه بر پای مانده…

در فضیلت امیرالمؤمنین عثمان بن عفّان جهان معرفت دریای عرفان امیرالمؤمنین عثمان عفّان حیابحریست کورا پاو سر نیست ولی دروی بجز عثمان گهر نیست کسی…

رشك حسنا در كار گل و قصد كردن چنین گفت آنکه استاد جهان بود که در باب سخن صاحبقران بود که چو شش ماه خسرو…

از سر گرفتن قصه الا ای هدهد زرّین پر عشق تویی نامه برو نام آور عشق ببر این نامه و عزم سبا کن ولی افسر…

در خاتمت کتاب گوید الا ای شاهباز ساعد شاه کلاهت چیست، از ماهیست تا ماه تو بازی و کلاه تو چنانست که ترکش نیم ترک…

در فضیلت امیرالمؤمنین عمر فاروق چراغ جنّت و شمع دو عالم امیرالمؤمنین فاروق اعظم اگر چه بود ملکی در میانش نمیارزید ملکی یک زمانش غلامی…

رفتن خسرو و گل بباغ ز شهرآرای چون بگذشت یک ماه بسوی باغ شد یکماه آن شاه برون از شهر باغی داشت خسرو که در…

از سر گرفتن قصّه الا ای طوطی طوبی نشین خیز دمی طوبی لک از طوبی شکرریز چو هستی قرّة العین معانی که قوت القلب و…

پاسخ دادن هرمز دایه را چو از دایه سخن بشنود هرمز چنان شد کان نیارم گفت هرگز بدو گفت ای ز دانش دور مانده ز…

رزم خسرو با شاپور بآخر کار حرب آغاز کرد او علم را دامن از هم باز کرد او سپاهش خیمه بر هامون کشیدند چو لاله…