تک بیت ها – صائب تبریزی

راهی که راهزن زد، یک چند امن باشد ایمن شدم ز شیطان، تا توبه را شکستم

ره ندارد جلوهٔ آزادگی در کوی عشق سرو اگر کارند این‌جا بید مجنون می‌دمد

ز آب من جگر تشنه‌ای نشد سیراب چه سود ازین که فلک لعل آبدارم کرد؟

ز چشم بد، خدا آن چشم میگون را نگه دارد! که در هر گردشی مست تماشا می‌کند ما را

ز دست راست ندانستمی اگر چپ را چه گنجها به یمین و یسار داشتمی

ز من به نکتهٔ رنگین چون لاله قانع شو که از برای درودن نکشته‌اند مرا

زندان به روزگار شود دلنشین و ما هر روز می‌شویم ز دنیا رمیده‌تر

زین بیابان می‌برم خود را برون چون گردباد بیش ازین نتوان غبار خاطر صحرا شدن

سر زلف تو نباشد سر زلف دیگر از برای دل ما قحط پریشانی نیست !

سیل درماندهٔ کوتاهی دیوار من است بی سرانجامی من خانه نگهدار من است

شحنهٔ دیده وری کو، که درین فصل بهار هر که دیوانه نگشته است به زنجیر کند!

شود آسان دل از جان برگرفتن در کهنسالی که در فصل خزان، برگ از هوا گیرد جدایی را

شیوه عاجز کشی از خسروان زیبنده نیست بی تکلف، حیلهٔ پرویز نامردانه بود

ضیافتی که در آنجا توانگران باشند شکنجه‌ای است فقیران بی‌بضاعت را

عالم از افسردگان یک چشم خواب آلود شد کو قیامت تا برانگیزد جهان خفته را؟

عشق بر هر کس که زور آورد، من گشتم خراب سیل در هر جا که پا افشرد، من ویران شدم

عمر عزیز را به می‌ناب صرف کن این آب را به لالهٔ سیراب صرف کن

غفلت پیریم از عهد جوانی بیش است خواب ایام بهارم به خزان افتاده است

غنچهٔ تصویر می‌لرزد به رنگ و بوی خویش در ریاض آفرینش یک دل آسوده نیست

فلک پیر بسی مرگ جوانان دیده است این کمان، پشت سر تیر فراوان دیده است

کاش در زندگی از خاک مرا برمی داشت آن که بر تربت من سایه فکند آخر کار

کس زبان چشم خوبان را نمی‌داند چو ما روزگاری این غزالان را شبانی کرده‌ایم !

کنعان ز آب دیده یعقوب شد خراب ابر سفید اینهمه باران نداشته است

گر به بیداری غرور حسن مانع می‌شود می‌توان دلهای شب آمد به خواب عاشقان

گر گلوگیر نمی‌شد غم نان مردم را همه روی زمین یک لب خندان می‌بود

گریه بسیار بود، نو به وجود آمده را خاک زندان بود از چرخ فرود آمده را

گوشه‌ای کو، که دل از فکر سفر جمع کنم پا به دامان صدف همچو گهر جمع کنم

ما ز بوی پیرهن قانع به یاد یوسفیم نعمت آن باشد که چشمی نیست در دنبال او

مرا از زندگانی سیر کرد از لقمهٔ اول طعام این خسیسان آب شمشیرست پنداری

مرا گر خنده‌ای چون غنچه در سالی شود روزی به لب تا از ته دل می‌رسد، خمیازه می‌گردد

مشو از نالهٔ افسوس غافل چون جرس، یاری اگر از کاروان همچون خبر بیرون نمی‌آیی

من آن روزی که چون شبنم عزیز این چمن بودم تو ای باد سحرگاهی کجا در بوستان بودی؟

من نه آنم که تراوش کند از من گله‌ای می‌دهد خون جگر رنگ به بیرون، چه کنم؟

میان اگر نکنی باز، اختیار از توست به حق خندهٔ گل کز جبین گره بگشا!

می‌شوم من داغ، هر کس را که می‌سوزد فلک از چراغ دیگران غمخانهٔ من روشن است

نالهٔ ناقوس دارد هر سر مو بر تنم این سزای آن که از بتخانه می‌آید برون

ندیدم یک نفس راحت ز حس ظاهر و باطن چه آسایش در آن کشور که ده فرمانروا دارد؟

نفس رسید به پایان و در قلمرو خاک نیافتیم فضای نفس کشیدن دل

نمی‌دانم کجا آن شاخ گل را دیده‌ام صائب که خونم را به جوش آورد رنگ آشنای او

نوبهار زندگی، چون غنچه نشکفته‌ام جمله در زندان تنگ از پاکدامانی گذشت

نیست در طینت جدایی عاشق و معشوق را شمع از خاکستر پروانه می‌ریزیم ما

هر جلوه‌ای که دیده‌ام از سروقامتی چون مصرع بلند ز یادم نمی‌رود

هر که افتاد، ز افتادگی ایمن گردد چه کند سیل به دیوار خرابی که مراست ؟

هزار لطف طمع داشتم ز ساده‌دلی نکرد چشم تو ممنون به یک نگاه مرا

همه شب قافلهٔ نالهٔ من در راه است گر چه فریادرسی همچو جرس نیست مرا

واسوختگی شیوهٔ ما نیست، و گرنه از یک سخن سرد، دل ناز توان سوخت

احوال من مپرس، که با صد هزار درد می‌بایدم به درد دل دیگران رسید

از بهار نوجوانی آنچه برجا مانده است در بساط من، همین خواب گران غفلت است

از چشم نیم‌مست تو با یک جهان شراب ما صلح می‌کنیم به یک سرمه دان شراب !

از دشمنان خود نتوان بود بی خبر آخر ترا که گفت که از دوستان مپرس؟