تک بیت ها – صائب تبریزی

حرف حق گرچه بلندست زمن چون منصور سر دارست بسامانتر ازین سر که مراست

خار خاری به دل از عمر سبکرو مانده است مشت خار و خسی از سیل به ویرانه به جاست

خراب حالی ازین بیشتر نمی‌باشد که جغد خانه جدا می‌کند ز خانهٔ من

خنده بیجاست برق گریهٔ بی اختیار اشک تلخ و قهقه مینا به هم پیوسته است

خون می‌خورد کریم ز مهمان سیر چشم داغ است عشق از دل بی آرزوی من

دامن صحرا نبرد از چهره‌ام گرد ملال می‌روم چون سیل، تا دریا به فریادم رسد

در جبههٔ گشادهٔ گلها نگاه کن دلگیر از گرفتگی باغبان مباش

در زهد من نهفته بود رغبت شراب چون نغمه‌های تر که بود در رباب خشک

در کنج قفس چند کنی بال فشانی؟ بس نیست ترا آنچه ز پرواز کشیدی؟

دربهاران، پوست بر تن، پردهٔ بیگانگی است یا بسوازن، یا به می ده جبه و دستار را

دزدی بوسه عجب دزدی خوش عاقبتی است که اگر بازستانند، دو چندان گردد!

دل بی وسوسه از گوشه نشینان مطلب که هوس در دل مرغان قفس بسیارست

دل را به هم شکن که ازین بحر پر خطر تا نشکند سفینه به ساحل نمی‌ورد

یک ره ای آتش به فریاد سپند من برس در گره تا چند بندم ناله و فریاد را؟

دلم به پاکی دامان غنچه می‌لرزد که بلبلان همه مستند و باغبان تنها

دیدن گل از قفس، بارست بر مرغ چمن رخنهٔ زندان کند دلگیرتر محبوس را

رحم کن بر دل بی‌طاقت ما ای قاصد ناامیدی خبری نیست که یکبار آری

روزگار آن سبکرو خوش که مانند شرار روزنی زین خانه تاریک پیدا کرد و رفت

ریزش اشک مرا نیست محرک در کار دامن ابر بهاران نفشرده است کسی

ز حرف سرد ناصح غفلتم افزود بر غفلت نسیم صبح، شد خواب مرا افسانهٔ دیگر

ز رنگ و بوی جهان قانعم به بی‌برگی خزان گزیده‌ام از نوبهار می‌ترسم

ز گریه‌ای که مرا در گلو گره گردد سپهر سفله کند کم ز آب و دانهٔ من

زمین، سرای مصیبت بود، تو می‌خواهی که مشت خاکی ازین خاکدان به سر نکنی؟

ساحلی نیست بجز دامن صحرای عدم خس و خاشاک به دریای وجود آمده را

سر جوش عمر را گذراندی به درد می درد حیات را به می ناب صرف کن

سیل از بساط خانه بدوشان چه می‌برد؟ ملک خراب را غمی از ترکتاز نیست

شبنم ز باغبان نکشد منت وصال معشوق در کنار بود پاک دیده را

شکست شیشهٔ دل را مگو صدایی نیست که این صدا به قیامت بلند خواهد شد

شیرین به جوی شیر بر آمیخت چون شکر خسرو دلش خوش است که بزم وصال ازوست

طاعت ما نیست غیر از شستن دست از جهان گر نماز از ما نمی‌آید، وضویی می‌کنیم

عاقبت پیر خرابات ز بی‌پروایی ریخت پیش بط می سبحهٔ صد دانهٔ من

عشق در کار دل سرگشتهٔ ما عاجزست بحر نتواند گشودن عقدهٔ گرداب را

عمر مردم همه در پردهٔ حیرانی رفت عالم خاک کم از عالم تصویر نبود

غافلی از حال دل، ترسم که این ویرانه را دیگران بی صاحب انگارند و تعمیرش کنند

غمنامهٔ حیات مرا نیست پشت و روی بیداریم به خواب پریشان برابرست

فیض در بیخبری بود چو هشیار شدم صرفه در خواب گران بود چو بیدار شدم

قسمت خود بین نمی‌گردد زلال زندگی ای سکندر، سنگ بر آیینه می‌باید زدن

کرد تسلیم به من مسند بیتابی را هر سپندی که درین انجمن از جا برخاست

کند معشوق را بی دست و پا، بیتابی عاشق بلرزد شمع بر خود، چون ز جا پروانه برخیزد

کیفیت است مطلب از عمر، نه درازی خضر و حیات جاوید، ما و می دو ساله

گر می‌زنم به هم کف افسوس، دور نیست بال و پری نمانده که بر یکدگر زنم

گرفتم سهل سوز عشق را اول، ندانستم که صد دریای آتش از شراری می‌شود پیدا

گلوی خویش عبث پاره می‌کند بلبل چو گل شکفته شود، در چمن نمی‌ماند

ما نام خود ز صفحه دلها سترده‌ایم در دفتر جهان، ورق باد برده‌ایم

محرمی نیست در آفاق به محرومی من عین دریایم و سرگشته‌تر از گردابم

مرا ز یاد تو برد و ترا ز خاطر من ستم زمانه ازین بیشتر چه خواهد کرد؟

مسلمان می‌شمردم خویش را، چون شد دلم روشن ز زیر خرقه‌ام چون شمع صد زنار پیدا شد

مکن تکلیف همراهی به ما ای سیل پا در گل که دست از جان خود شستن به دریا می‌برد ما را

من که روشن بود چشم نوبهار از دیدنم یک چمن خمیازه در آغوش چون گل داشتم

مهر زن بر دهن خنده که در بزم جهان سر خود می‌خورد آن پسته که خندان باشد