تک بیت ها – صائب تبریزی

یا خم می، یا سبو، یا خشت، یا پیمانه کن بیش ازین در پا میفکن خاکسار خویش را

احوال خود به گریه ادا می‌کنیم ما مژگان چو طفل بسته زبان ترجمان ماست

از بس که بی گمان به در دل رسیده‌ام باور نمی‌کنم که به منزل رسیده‌ام

از حادثه لرزند به خود قصر نشینان ما خانه بدوشان غم سیلاب نداریم

از دل آگاه، در عالم، همین نام است و بس چشم بیداری که دیدم، حلقهٔ دام است و بس

از شبیخون خمار صبحدم آسوده‌ایم مستی دنباله دار چشم خوبانیم ما

از ما به گفتگو دل و جان می‌توان گرفت این ملک را به تیغ زبان می‌توان گرفت

ازان خورند به تلخی شراب ناب مرا که بی‌تلاش به چنگ آمده است شیشهٔ من

اگر از همسفران پیشتر افتم چه شود پیش ازین قافله همچون خبر افتم چه شود

آن که بزم غیر را از خنده پر گل کرده است خاطر ما را پریشانتر ز سنبل کرده است

آه سردی خضر راه ما سبکباران بس است هر نسیمی از چمن برگ خزان را می‌برد

ای کارساز خلق به فریاد من برس زان پیشتر که کار من از کار بگذرد

این زمان بی‌برگ و بارم، ورنه از جوش ثمر منت دست نوازش بود بر من سنگ را

با دل بی آرزو، بر دل گرانم یار را آه اگر می‌بود در خاطر تمنایی مرا

بدار عزت موی سفید پیران را ز جای خویش به تعظیم صبحدم برخیز

بر سر کوی تو غوغای قیامت می‌بود گر شکست دل عشاق صدایی می‌داشت

برگرد به میخانه ازین توبهٔ ناقص تا پیر خرابات به راهت نگرفته است

بعد ایامی که گلها از سفر باز آمدند چون نسیم صبحدم می‌باید از خود رفتنم

به اندک روی گرمی، پشت بر گل می‌کند شبنم چرا در آشنایی اینقدر کس بیوفا باشد؟

به چه تقصیر، چو آیینه روشن یارب تخته مشق پریشان نفسانم کردند؟

به فکر چارهٔ ما هیچ صاحبدل نمی‌افتد دل ما دردمندان چشم بیمارست پنداری

به هر روش که توانی خراب کن تن را ازین ستمکده سیلاب را دریغ مدار

بوسه هر چند که در کیش محبت کفرست کیست لبهای ترا بیندو طامع نشود؟

بیستون را جان شیرین کرد در تن کوهکن عشق اگر بر سنگ اندازد نظر، آدم شود

پیری و طفل‌مزاجی به هم آمیخته‌ایم تا شب مرگ به آخر نرسد بازی ما

تا دل از دستم شراب ارغوانی برده است خضر را پندارم آب زندگانی برده است !

تانظر از گل رخسار تو برداشته‌ام مژه دستی است که در پیش نظر داشته‌ام

تیشه فرهاد گردیده است هر مو بر تنم تا ازان معشوق شیرین‌کار دور افتاده‌ام

جنون دوری من بیش می‌شود از سنگ درین ستمکده حال فلاخن است مرا

چشمی نچراندیم در این باغ چو شبنم چون سرو فشردیم قدم بر لب جویی

چنین که همت ما را بلند ساخته‌اند عجب که مطلب ما در جهان شود پیدا

چه نسبت است به مژگان مرا نمی‌دانم که پیش چشمم و از پیش چشمها دورم

چو مینای پر از می فتنه‌ها دارم به زیر سر شود پر شور عالم چون ز سر دستار بردارم

چون شبنم روشن گهر، با خار و گل یکرنگ شو بگذار رعنایی ز سر، بیزار از نیرنگ شو

چون لاله گرچه چشم و چراغم بهار را تر می‌کنم به خون جگر، نان سوخته

حسن در هر نگهی عالم دیگر گردد به نسیمی ورق لاله و گل بر گردد

خاطر از وضع مکرر زود در هم می‌شود یک دو ساغر نوش کن تا عالم دیگری شوی

خزان ز غنچهٔ تصویر، راست می‌گذرد همیشه جمع بود خاطری که غمگین است

خو به هجران کرده را ظرف شراب وصل نیست خشک لب می‌بایدم چون کشتی از دریا گذشت

دارد خط پاکی به کف از ساده‌دلیها دیوانهٔ ما را چه غم از روز حساب است ؟

در آتشم که چوآب گهر ز سنگدلی به کام تشنه چکیدن ز من نمی‌آید

در حسرت یک مصرع پرواز بلندست مجموعهٔ برهم زدهٔ بال و پر من

در سر مستی گر از زانوی من بالین کنی بوسه در لعل شراب آلود نگذارم ترا

در گشاد غنچهٔ دلهای خونین صرف کن این دم گرمی که چون باد بهارت داده‌اند

دریاب اگر اهل دلی، پیشتر از صبح چون غنچهٔ نشکفته نسیم سحری را

دست بر هر چه فشاندم به رگ جان آویخت دامن از هر چه کشیدم به گریبان آویخت

دل بیدار ازین صومعه‌داران مطلب کاین چراغی است که در دیر مغان می‌سوزد

دل سودازده را راحت و آزار یکی است خانه پردود چو شد، روز و شب تار یکی است

یک نقطه انتخاب نکرده است هیچ کس خال بیاض گردن او انتخاب ماست

ده در شود گشاده، شود بسته چون دری انگشت ترجمان زبان است لال را