قصاید رشید الدین وطواط

مظفرا، ملکا، روزگار چاکر تست فلک متابع تست و جهان مسخر تست بلند کردن شرع از رسوم رایت تست خراب کردن شرک از خصال خنجر…

ای از خزاین کرمت خلق را نصیب در کشف مشکلات جهان رأی تو مصیب از فیض جود تو همه آفاق را نصاب وز نور عدل…

ای بحقل و عقد تو اسباب دولت را قوام وی بامر و نهی تو احوال ملت را نظام دست مکاران هراس تو فرو بسته ببند…

ای خلایق را پناه و ای شرایع را امان خسروان را مقتدایی، خسروی را قهرمان کشور اقبال را چون تو نبوده پادشاه لشکر اسلام را…

هدی را ز سر تازه شد روزگاری پدیدد آمد اسلام را کار و بار ی بشاه جهانگیر اتسز ، که گیتی ندید و نبیند چنو…

ای آن که هر چه بایدت از بخت نیک هست هرگز مباد در جاه تو شکست تا از قضا پدید شد آثار هست و نیست…

رایت شرع و ملک منصورست آیت علم عدل مشهورست بخداوند خسروان خاقان که جهانش مطیع و مأمورست ارسلان خان، کمال دین محمود که بدو قصر…

ای سهی سرو رهی و قد خرامان ترا سجده برده مه گردون رخ رخشان ترا بندگی کرده عقیق یمن و در عدن شب و روز…

ای بر مراد رأی تو ایام رامضا بسته میان بطاعت فرمان تو قضا از جاه تو گرفته سیادت بسی شرف وز فر تو فزوده وزارت…

زهی از امر و نهی تو نظامی دین دنیا را خهی ! از عقد تو قوامی مجد علیا را ثبات هضم تو داده سکون میدان…

نگارینا ، بهر معنی تمامی دل از وصل تو یابد شاد کامی بقامت حسرت سرو بلندی بطلعت غیرت ماه تمامی ثغوزک مثل عقدالدر حسنا و…

ای آنکه از خصال تو قدر هدی فزود بادا ستوده ، هر که خصال ترا ستود طاعت ترا سزد ، بجهان در ، که چون…

منت خدای را، که باقبال شهریار شد رکن ملک و قاعدهٔ ملت استوار خوارزمشاه عالم عادل ، که در جهان ناورد گشت چرخ چنو هیچ…

چون بر وزد بچهرهٔ تو ، ای نگار ، باد گردد ز نقش چهرهٔ تو پرنگار باد هستم غلام باد ، که هر صبح دم…

جهان ظفر پادشا بو المظفر که رایت اسلام ازو شد مظفر سپهدار اسلام ، اتسز ، که نامش بیافزود آرایش مهر و منبر خداوند دین…

اعلام چرخ برد بر اطراف آسمان دست ظفر بقوت تیغ خدایگان خورشید خسروان ملک اتسز، که دور چرخ صاحب قران نیاورد چون او بصد قران…

هست ایام شمس دین نوروز هست بر کامها دلش فیروز روز حاسد ز کین او چون شب شب ناصح ز مهر او چون روز چرخ…

ای طلعت تو بر فلک حسن مشتری من مشتریت را بدل و دیده مشتری تو مشتری نه ای ، که ببازار نیکویی صد مشتریست روی…

ای آنکه رخت بهار چینست رویم زغم تو پر ز چینست در چین تونه ای، و لیک کویت با روی تو صد هزار چینست در…

آفتاب جلال و عالم جود که چنو در جهان نشد موجود خان عادل ، کمال دولت و دین گوهر کان محمدت ، محمود آنکه او…

ز دور جنبش این چرخ سیمگون سیما چو سیم و زر شده گیر: اشک ما و چهره ما شود چو سیم و زر اشک این…

ای جاه تو فراخته اعلام کبریا صافیست اعتقاد تو از کبر و از ریا در عقد ملک در جلال تو واسطه در چشم فتح گرد…

شها ، قدر تو از فلک برترست ستاره جناب ترا چاکرست تویی شاه عالم، و لیکن بعلم نهاد تو خود عالمی دیگرست حسامی تو در…

زهی جاهت فریدونی ، زهی ملکت سلیمانی بعون تو مسلم شد زهر آفت مسلمانی غلط گفتم ، خطا کردم، کجا آید بچشم اندر ترا جاه…

تویی ، شها ، که نظیر تو در جهان نبود ز چشم عقل تو را ز فلک نهان نبود زبان بخت بشارت همی دهد هر…

ای ترا جاه قباد و حشمت افراسیاب پیش تیغ عزم تو منسوخ تیغ آفتاب در کمال تو غلط کردم، که هر فرمان بریت هست با…

زهی خلق در لشکر آلای او فلک پست با قدر والای تو زمانه بریده ، جهان دوخته لباس معالی ببالای تو مزین شده گردن و…

در آمد از غم تو ، ای بخوبی ارزانی بکار من چو سر زلف تو پریشانی کنم بطبع فدای تو دیده و دل و جان…

ای شاه، جهانی شده‌ای تو ز بدایع در ذات تو موصوف شد اوصاف طبایع حلم تو چو اول شد و لطف تو چو ثانی عزم…

خلاف یافت زمین و زمان ز دست فتن بپادشاه زمین و بشهریار زمن علاء دولت خوارزمشاه فتنه نشان که شد نهفته در ایام او نشان…

زهی! خطهٔ ملک‌ را شهریار خهی! از تو بنیاد دین استوار چو تن را بجان و چو جان را بعلم بجاه تو اسلام را افتخار…

زان زلف بی‌قرار دلم گشت بی‌قرار زان چشم پر خمار سرم گشت پر خمار سر پر خمار خوش تر و دل بی‌قرار به زان چشم…

ایا ز غایت خوبی چو یوسف یعقوب سپاه عشق تو شد غالب و دلم مغلوب تویی بمصر نکویی امیر چون یوسف منم بخانهٔ احزان اسیر…

اسباب معالی بکرم کرد مرتب و احساب بزرگی بمنن کرد مهذب پیرایهٔ اسلام ، ابوالفتح محمد آن نزد شهنشاه جهان خاص و مقرب صدری که…

ای در نظم گشته از تو فراز در عدل تو بر خلایق باز عالمی را بخدمت تو پناه امتی را بحضرت تو نیاز قدر تو…

کمال دولت و دین صورت شجاعت وجود که شد شجاعت وجود از خصال او موجود پناه دنیا ، خاقان ، که هست در دنیا فریضهٔ…

منت خدای را ، که بتأیید آسمان آمد بمستقر خلافت خدایگان فخر ملوک نصرة دین ، خسوری کزوست هم رامش زمین و هم آرامش زمان…

لوای دولت و ملت کنون مظفر شد که پادشاه جهان ابوالمظفر شد خدایگان بشر، شاه‌ شیر دل، اتسز که باس او را شیر فلک مسخر…

مایهٔ نصرت ، آفتاب ظفر سایهٔ ایزد ، افتخار بشر شاه غازی، علا، دولت و دین آن مکان جلال و کان ظفر کامگاری، که جز…

بیاد شاه جهان عالم افتخار گرفت ز بی قرار حسامش جهان قرار گرفت علاء دولت و دین ، اتسز آن جهانگیری که عالم از سر…

ای رایت مبارک تو آیت ظفر اقبال را جناب رفیع تو مستقر مر ملک را سداد تو چون جسم را روان مر شرع را رشاد…

شهی که نقش نگین جلال شد نامش همه ملوک زمانه اسیر در دامش خدایگان جهان، شاه شیردل اتسز که شیر چرخ بترسد ز شیر اعلامش…

بهار باز جهان را همی بیاراید جمال چهرهٔ بستان همی بیفزاید بسان جلوه گران گوش و گردن گیتی بگونه گونه جواهر همی بیاراید سحاب روی…

تا کی از عشق تو کشم خواری؟ تا کی از هجر تو کنم زاری ؟ چند با من جفا کنی آخر ؟ شرم بادت ازین…

ای بعزم تو فتح را پیوند پست با همت تو چرخ بلند خان عادل تویی و از عدلت هست چون خلد عدن خطبه چند دین…

ای روی تو آفتاب تابان بردی دل و نیست بر تو تاوان تو آفت جانی و جهانی نام تو نهاده‌اند جانان چون عهد تو پشت…

ای در جلال قدر تو گشته چو آسمان وی در جمال صدر تو گشته چو بوستان ارقام طاعت تو بر اشراف روزگار اعلام رفعت تو…

تا شد دلم بمهر بتان مایل خواب و قرار گشت زمن زایل بی‌خواب و بی‌قرار شود لابد هر کو شود بمهر بنان مایل لشکر برفت…

ای صدر سروران زمانه باتفاق جود تویی نهایت و بر تویی نفاق تو شمسی و ز نور تو حساد محترق آری ستاره را بود از…

ای صیت دولت تو بعلم علم شده بدخواه دولت تو ندیدم ندم شده تو شاه شرق و غربی وز آثار عدل تو اطراف شرق و…