رباعیات – عنصری بلخی

آفاق بپای آه ما فرسنگیست وز آتش ما سپهر دود آهنگیست در پای امید ماست هر جا خاریست بر شیشۀ عمر ماست هرجا سنگیست

آیا که مرا تو دستگیری یا نه فریاد رسی باین اسیری یا نه گفتی که ترا ببندگی بپذیرم خدمت کردم گر بپذیری یا نه

خوبی ز رخ تو بر گرفته است پری رفتن ز تو آموخت مگر کبک دری جان شده را بمردگان باز بری گوئی که دم پیمبر…

فریاد کنم زان سر زلف تو بسی کو کرد جهان بر دل من چون قفسی

وز دست همی در گذرد کارم ازو آن دل که بدست بت گرفتارم ازو بیزار شدست از من و من زارم ازو دل نه ،…

ای رخ نه رخی ، که لالۀ سیرابی ای لب نه لبی ، بنوش در عنابی ای غمزه بجادوئی مگر قصابی تو غمزه نه ای…

بر زلف مگر تهمت ناحق داری زیرا که بر آتشش معلق داری گر ماه بغالیه مطوق داری چون رنگ لبان می مروق داری

چون مهره بروی تخته نردیم همه گاهی جمعیم و گاه فردیم همه سرگشتۀ چرخ لاجوردیم همه تا درنگرید درنوردیم همه

گر زلف ترا رخ تو منزل نشدی تاریکی شب ز خلق زایل نشدی گر بر حکما وصف تو مشکل نشدی فرزانه ز دیدار تو بیدل…

ای تیره شده آب بجوی تو ز تو وز خوی تو بر نخورد روی تو ز تو عشاق زمانه را فراغت داده است روی تو…

بر لاله ز مشگ زلف را گاه زدی وز شب دو هزار حلقه بر ماه زدی بر غالیه ای ماه رهی راه زدی وین راه…

چون بگشائی بخنده آن چشمۀ نوش شکر بفغان آید و پروین بخروش وز چشم بدش در آن دو زلفین بپوش کو غارت کرد کلبۀ مشک…

سیمین بر تو سنگ بپوشد بسمور زلفت بشبه همی کند نقش بلور ای با لب طوطیان و با کشی گور حسن تو همی مرده بر…

من صورت تو بدیده اندر دارم کز دیده همی برخ برش بنگارم چندان صنما ز دیدگان خون بارم تا صورت تو ز دیده بیرون آرم

ای تیره شده آب بجوی تو ز تو وز خوی تو بر نخورد روی تو ز تو عشاق زمانه را فراغت داده است روی تو…

بفروختمت سزد بجان باز خرم ازران بفروختم گران باز خرم یاری خواهم ز دوستان ای دلبر تابو که ترا ز دشمنان باز خرم

خوش خو دارم بکار ، بدخو چکنم چون هست هنر نگه به آهو چکنم چون کار گشاده گشت نیرو چکنم با زشت مرا خوشست نیکو…

شبها چو ز روز وصل او یاد کنم تا روز هزار گونه فریاد کنم ترسم که شب اجل امانم ندهد تا باز بروز وصل دل…

ای دل چو بغمهای جهان درمانم از دیده سرشکهای رنگین رانم خود را چه دهم عشوه یقین میدانم کاندر سر دل بآخر جانم

بر زلف مگر تهمت ناحق داری زیرا که بر آتشش معلق داری گر ماه بغالیه مطوق داری چون رنگ لبان می مروق داری

خوش خو دارم بکار ، بدخو چکنم چون هست هنر نگه به آهو چکنم چون کار گشاده گشت نیرو چکنم با زشت مرا خوشست نیکو…

کی عیب سر زلف بت از کاستن است چه جای بغم نشستن و خاستن است روز طرب و نشاط و می خواستن است کاراستن سرو…

از چهره و حسنشان همی تابد ماه بر ماه شکسته زلفشان گیرد راه با چهرۀ اینچنین بتان دلخواه من چون دارم خویشتن از عشق نگاه

ای دل ز وصال تو نشانی دارم وی جان ز فراق تو امانی دارم بیچاره تنم همه جهان داشت بتو و اکنون بهز ار حیله…

بر شست دو زلف حلقه بست آوردی تا چون ماهی دلم بشست آوردی اینوقت می از کجا بدست آوردی بی باده همش ز غمزه مست…

در عشق تو پای کس ندارد جز من در شوره کسی تخم نکارد جز من با دشمن و با دوست بدت می گویم تا هیچ…

گر زلف تو سال و ماه لرزان بودی عنبر ببها همیشه ارزان بودی ور نه رخ تو بزلف پنهان بودی روز و شب ازو بنور…

ای رخ نه رخی ، که لالۀ سیرابی ای لب نه لبی ، بنوش در عنابی ای غمزه بجادوئی مگر قصابی تو غمزه نه ای…

بر شست دو زلف حلقه بست آوردی تا چون ماهی دلم بشست آوردی اینوقت می از کجا بدست آوردی بی باده همش ز غمزه مست…

خورشید خراسان و خدیو زابل از نخشب و کش بهار گردد کابل غل بر یبغو نهاد و پل بر جیحون جیحون به پل دارد و…

گر زلف ترا رخ تو منزل نشدی تاریکی شب ز خلق زایل نشدی گر بر حکما وصف تو مشکل نشدی فرزانه ز دیدار تو بیدل…

از مشک حصار گل خود روی که دید بر گل خطی ز مشک خوشبوی که دید گل روی بتی با دل چون روی که دید…

ای روی تو چشم حسن را بینایی یغماست مرا قبله گر از یغمائی خندان گل سرخی و بت گویائی زینست که از بتان تو بی…

بشکفته گلیست بر رخ فرخ دوست نی نی گل نیست آن رخ فرخ اوست همچون گل سرخ پوست آن برگ نکوست هرگز دیدی که سرخ…

راز تو ز بیم خصم پنهان دارم ور نه غم و محنت تو چندان دارم گویی که ز دل دوست نداریم همه آری ز دلت…

گفتم چشمم کرد بزلف تو نگاه چون گشت دلم برنگ زلف تو سیاه گفت او نبرد مگر به بیراهی راه زیرا که نگیرد آن لب…

از بوسه تو مرده با روان تانی کرد وز چهره دل پیر جوان تانی کرد رخ گاه گل و گه ارغوان تانی کرد وز غمزه…

ای دل ز وصال تو نشانی دارم وی جان ز فراق تو امانی دارم بیچاره تنم همه جهان داشت بتو و اکنون بهز ار حیله…

بشکفته گلیست بر رخ فرخ دوست نی نی گل نیست آن رخ فرخ اوست همچون گل سرخ پوست آن برگ نکوست هرگز دیدی که سرخ…

در عشق تو پای کس ندارد جز من در شوره کسی تخم نکارد جز من با دشمن و با دوست بدت می گویم تا هیچ…

گفتم چشمم ز بس کزو خون آید از لاله برنگ و سرخی افزون آید گفت آنهمه خون نبد که بیرون آمد ؟ کز رنگ رخم…

از بوسه تو مرده با روان تانی کرد وز چهره دل پیر جوان تانی کرد رخ گاه گل و گه ارغوان تانی کرد وز غمزه…

ای ماه سخنگوی من ای حور نژاد از حسن بزرگ ، کودک خرد نزاد در سحر بدلبری شدستی استاد این ساحری از که داری ای…

بگرفت سر زلف تو رنگ از دل تو نزدود وفا و مهر زنگ از دل تو تا کم نشود کبر پلنگ از دل تو موم…

دیدار بدل فروخت نفروخت گران بوسه با جان فرو شد و هست ارزان آری چو چنان ماه بود بازرگان دیدار بدل فروشد و بوسه بجان

گفتم چشمم ز بس کزو خون آید از لاله برنگ و سرخی افزون آید گفت آنهمه خون نبد که بیرون آمد ؟ کز رنگ رخم…

از مشک نگر که لاله بنگاه گرفت زو طبع غمی دراز و کوتاه گرفت بر ماه بشست زلفکان راه گرفت گیرند بشست ماهی او ماه…

ای سرو روان و بارِ آن سرو، قمر سروت قد و سیمین بر و چهره چو قمر ماهی تو؛ اگر بخنددی ماه از ابر سروی…

بفروختمت سزد بجان باز خرم ازران بفروختم گران باز خرم یاری خواهم ز دوستان ای دلبر تابو که ترا ز دشمنان باز خرم

دیدار بدل فروخت نفروخت گران بوسه با جان فرو شد و هست ارزان آری چو چنان ماه بود بازرگان دیدار بدل فروشد و بوسه بجان