تک بیت ها – صائب تبریزی

یک جبهه گشاده ندیدیم در جهان پوشیده بود، روی به هر در گذاشتیم

از باده توبه کردن مشکل بود، وگرنه سهل است دست شستن، از آب زندگانی

از جهان آب و گل بگذر سبک چون گردباد چون ره خوابیده، بار خاطر صحرا مشو

از خود برون نرفته هوای سفر مکن این راه را به پای زمین گیر سر مکن

از سنگلاخ دنیا، ای شیشه بار بگذر چون سیل نو بهاران، زین کوهسار بگذر

از عمر رفته حاصل من آه حسرت است جز زنگ از شمردن این زر به دست نیست

از هایهای گریهٔ من، چون صدای آب خواب غرور گشت گرانسنگ، ناز را

آسایش تن غافلم از یاد خدا کرد همواری این راه مرا سر به هوا کرد

امید من به خاموشی، یکی ده گشت تا دیدم که سامان می‌دهد دست از اشارت، کار لالان را

اندیشه از شکست ندارم، که همچو موج افزوده می‌شود ز شکستن سپاه من

ای زلف یار، اینقدر از ما کناره چیست؟ ما دلشکسته‌ایم و تو هم دلشکسته‌ای

ایام نوجوانی، غافل مشو ز فرصت کاین آب برنگردد، دیگر به جویباران

با جگر خوردن قناعت کن که این مهمانسرا جز غم روزی ندارد روزی آماده‌ای

بازی جنت مخور، کز بهر عبرت بس بود آنچه آدم دید ازان گندم نمای جو فروش

بر جبهه‌اش غبار خجالت نشسته باد! سیلی که بر خرابه من ترکتاز کرد

بر لب ساغر ازان بوسهٔ سیراب زنند که نیارد سخن از مجلس مستان بیرون

بس که با سنگ ز سختی دل من یکرنگ است سنگ بر شیشهٔ من، شیشه زدن بر سنگ است

بنه بر طاق نسیان زهد را چون شیشهٔ خالی درین موسم که سنگ از لاله جام آورد مستان را

به پای خم برسانید مشت خاک مرا که دستگیری من از سبو نمی‌آید

به دامان قیامت پاک نتوان کرد خون من همین جا پاک کن ای سنگدل با خود حسابم را

به که در غربت بود پایم به زندان ای پدر یک قدم بی چاه در صحرای کنعان تو نیست

بود ز وضع جهان هایهای گریهٔ من ز سنگلاخ فغان ساز می‌کند سیلاب

بید مجنونیم، برگ ما زبان خامشی است گل بچین از برگ ما، احوال بار ما مپرس

پرستشی که مدام است، می پرستی ماست شبی که صبح ندارد سیاه مستی ماست

پیوسته است سلسله موجها به هم خود را شکسته، هر که دل ما شکسته است

تا ننوشانم، نگردد در مذاقم خوشگوار در قدح چون خضر اگر آب بقا باشد مرا

تیره بختی لازم طبع بلند افتاده است پای خود را چون تواند داشتن روشن چراغ؟

جز روی او که در عرق شرم غوطه زد یک برگ گل هزار نگهبان نداشته است

چشم بیداری است هر کوکب درین وحشت سرا در میان اینقدر بیدار، چون خوابد کسی؟

چند در خواب رود عمر تو ای بی پروا؟ آنقدر خواب نگه دار که در گور کنی

چه شبها روز کردم در شبستان سر زلفش که اوراق دل صد پاره را بر یکدگر بستم

چو غنچه دست و رخی تازه کن به شبنم اشک نشسته روی به دیوان صبحگاه مرو

چون دست برآرم به گرفتن، که ز غیرت بارست به من عبرت از ایام گرفتن!

چون کوه، بزرگان جهان آنچه به سائل بی منت و بی فاصله بخشند، جواب است !

حاصل این مزرع ویران بجز تشویش نیست از خراج آسودگی خواهی، به سلطانش گذار

حفظ صورت می‌توان کردن به ظاهر در نماز روی دل را جانب محراب کردن مشکل است

خبر به آینه می‌گیرم از نفس هر دم به زندگی شده‌ام بس که بدگمان بی تو

خمارآلودهٔ یوسف به پیراهن نمی‌سازد ز پیش چشم من بردار این مینای خالی را

خوشا رهنوردی که چون صبح صادق نفس راست چون کرد، گردد روانه

دامن پاکان ندارد تاب دست انداز عشق بوی پیراهن ز مصر آخر ره کنعان گرفت

در پیش غنچهٔ دهن دلفریب او تا پسته لب گشود، دل خود به جا نیافت!

در دیار عشق، کس را دل نمی‌سوزد به کس از تب گرم است این‌جا شمع بالین خسته را

در عشق پیش بینی، سنگ ره وصال است شد سیل محو در بحر، از پیش پا ندیدن

در هر که ترا دیده، به حسرت نگرانم عمری است که من زنده به جان دگرانم

درین ریاض من آن شبنم گرانجانم که در خزان به شکر خواب نو بهار روم

دستش به چیدن سر ما کار تیغ کرد چون گل به روی هر که درین باغ وا شدیم

دل را حیات از نفس آرمیده است بیماری نسیم دهد جان، چراغ را

یک دل، حواس جمع مرا تار و مار کرد زلف شکسته تو به صد دل چه می‌کند؟

دلم ز کنج قفس تا گرفت، دانستم که در بهشت مکرر نمی‌توان بودن

دیدن آیینه را بر طاق نسیان می‌نهی گر بدانی شوق دیدارت چه با دل می‌کند