تک بیت ها – صائب تبریزی

هر که از حلقهٔ ارباب ریا سالم جست هیچ جا تا در میخانه نگیرد آرام

هزار حیف که در دودمان عشق نماند کسی که خانهٔ زنجیر را بپا دارد!

همرهان رفتند اما داغشان از دل نرفت آتشی بر جای ماند کاروان چون بگذرد

هیچ کس را دل نمی‌سوزد به درد ما، مگر در سواد آفرینش، چشم بیماریم ما؟

یک بار سر برآر ز جیب قبای ناز دست مرا ببین به گریبان چه می‌کند

از برگ سفر نیست تهی دامن یک گل آسوده همین آب روان است در این باغ

از چشم زخم تو به مبادا شکسته دل عهدی که ما به شیشه و پیمانه بسته‌ایم

از دست نوازش تپش دل نشود کم ساکن نشود زلزله از پای فشردن

از شتاب عمر گفتم غفلت من کم شود زین صدای آب، سنگین‌تر شد آخر خواب من

از قید فلک بر زده دامن بگریزید چون برق، ازین سوخته خرمن بگریزید

از نگاه خشک، منع چشم من انصاف نیست دست گل چیدن ندارم، خار دیوارم ترا

اظهار عشق را به زبان احتیاج نیست چندان که شد نگه به نگه آشنا بس است

امیدم به بی دست و پایی است، ورنه چه کار آید از دست و پایی که دارم؟

آنقدر خون ز لب لعل تو در دل دارم که به صد گریهٔ مستانه نیاید بیرون

ای صبح مزن خندهٔ بیجا، شب وصل است گر روشنی چشم منی، پرده‌نشین باش

ایمنی جستم ز ویرانی، ندانستم که چرخ گنج خواهد خواست جای باج ازین ملک خراب

با خون دل بساز که چرخ سیاه دل بی خون ،به لاله سوخته نانی نمی‌دهد

بال و پر همند حریفان سست عهد بو می‌رود به باد چو از گل پرید رنگ

بر دشمنان شمردم، عیب نهانی خویش خود را خلاص کردم، از پاسبانی خویش

بر نمی‌خیزد به صرصر نقشم از دامان خاک وادی امکان ندارد همچو من افتاده‌ای

بس که دیدم سردمهری از نسیم نوبهار باده خون مرده شد چون لاله در ساغر مرا

به احتیاط ز دست خضر پیاله بگیر مباد آب حیاتت دهد به جای شراب !

به پیغامی مرا دریاب اگر مکتوب نفرستی که بلبل در قفس از بوی گل خشنود می‌گردد

به رنگ زرد قناعت کن از ریاض جهان که رنگ سرخ به خون جگر شود پیدا

به نسیمی ز هم اوراق دلم می‌ریزد به تامل گذر از نخل خزان دیدهٔ من

بوستان، از شاخ گل، دستی که بالا کرده بود در زمان سرو خوش رفتار او بر دل گذاشت!

بیخودان، از جستجو در وصل فارغ نیستند قمری از حیرت همان کوکو زند در پای سرو

پیاله‌ای که ترا وارهاند از هستی اگر به هر دو جهان می‌دهند، ارزان است

تا به کی بر دل ز غیرت زخم پنهانی خورم با تو یاران می خورند و من پشیمانی خورم

تعمیر خانه‌ای که بود در گذار سیل ای خانمان خراب، برای چه می‌کنی؟

جام شراب، مرهم دلهای خسته است خورشید، مومیایی ماه شکسته است

جز گوشهٔ قناعت ازین خاکدان مگیر غیر از کنار، هیچ ز اهل جهان مگیر

چشم دلسوزی مدار از همرهان روز سیاه کز سکندر، خضر می‌نوشد نهانی آب را

چندان که در کتاب جهان می‌کنم نظر یک حرف بیش نیست که تکرار می‌شود

چه ماتم است ندانم نهفته در دل خاک؟ که رخ به خون جگر شسته لاله می‌روید

چو گل با روی خندان صرف کن گر خرده‌ای داری که دل را تنگ سازد، در گره چون غنچه زر بستن

چون زمین نرم از من گرد بر می‌آورند می‌کنم هر چند با مردم مدارا بیشتر

چون گنهکاری که هر ساعت ازو عضوی برند چرخ سنگین‌دل ز من هر دم کند یاری جدا

حرف حق گرچه بلندست زمن چون منصور سر دارست بسامانتر ازین سر که مراست

خار خاری به دل از عمر سبکرو مانده است مشت خار و خسی از سیل به ویرانه به جاست

خراب حالی ازین بیشتر نمی‌باشد که جغد خانه جدا می‌کند ز خانهٔ من

خنده بیجاست برق گریهٔ بی اختیار اشک تلخ و قهقه مینا به هم پیوسته است

خون می‌خورد کریم ز مهمان سیر چشم داغ است عشق از دل بی آرزوی من

دامن صحرا نبرد از چهره‌ام گرد ملال می‌روم چون سیل، تا دریا به فریادم رسد

در جبههٔ گشادهٔ گلها نگاه کن دلگیر از گرفتگی باغبان مباش

در زهد من نهفته بود رغبت شراب چون نغمه‌های تر که بود در رباب خشک

در کنج قفس چند کنی بال فشانی؟ بس نیست ترا آنچه ز پرواز کشیدی؟

دربهاران، پوست بر تن، پردهٔ بیگانگی است یا بسوازن، یا به می ده جبه و دستار را

دزدی بوسه عجب دزدی خوش عاقبتی است که اگر بازستانند، دو چندان گردد!

دل بی وسوسه از گوشه نشینان مطلب که هوس در دل مرغان قفس بسیارست