تک بیت ها – صائب تبریزی

فریب زندگی تلخ داد دایه مرا ز شکری که به طفلی مرا به کام کشید

قاصدان را یکقلم نومید کردن خوب نیست نامهٔ ما پاره کردن داشت گر خواندن نداشت

کدام آبله پا عزم این بیابان کرد؟ که خارها همه گردن کشیده‌اند امروز

کشتی عقل فکندیم به دریای شراب تا ببینیم چه از آب برون می‌آید!

کوچهٔ زنجیر بن بست است در ظاهر، ولی هر که رفت آنجا، سر از صحرا برون می‌آورد

گر چه افسانه بود باعث شیرینی خواب خواب ما سوخت ز شیرینی افسانهٔ عشق

گرچه خاکیم پذیرای دل و جان شده‌ایم چون زمین، آینهٔ حسن بهاران شده‌ایم

گل کرد چون شفق ز گریبان و دامنش چندان که چرخ خون مرا پایمال کرد

ما از تو جداییم به صورت، نه به معنی چون فاصلهٔ بیت بود فاصلهٔ ما

مانند آب چشمه ز کاوش فزون شود چندان که می خوری غم ایام بیشتر

مرا ز خضر طریقت نصیحتی یادست که بی گواهی خاطر به هیچ راه مرو

مستی از شیشه و پیمانه خالی کردند ساده لوحان که در کعبه و بتخانه زدند

مصرع برجسته‌ام دیوان موجودات را زود می‌آیم به خاطر، گر فراموشم کنند

من بر سر آنم که به زلف تو زنم دست تا سنبل زلف تو چه سر داشته باشد؟

منمای به کوته نظران چهرهٔ خود را از آه من ای آینه رخسار حذر کن

می‌خورد شهر به هم، گر تو ستمگر یک روز سیل زنجیر جنون سر به بیابان ندهی

می‌کند مستی گوارا تلخی ایام را وای برآن کس که می‌آید درین محفل به هوش

نچیده گل ز طرب، خرج روزگار شدم چو غنچه‌ای که به فصل خزان گشاده شود

نسخهٔ مغلوط عالم قابل اصلاح نیست وقت خود ضایع مکن، بر طاق نسیانش گذار

نگاه گرم را سر ده به جانم تا دلی دارم مرا دریاب ای برق بلا تا حاصلی دارم

نه لباس تندرستی، نه امید پختگی میوه خامم به سنگ از شاخسار افتاده است

نیست جز پای خم امروز درین وحشتگاه سرزمینی که زمین‌گیر توان گردیدن

نیست ما را در وفاداری به مردم نسبتی دیگران آبند و ما ریگ ته جوی توایم

هر چند از بلای خدا می‌رمند خلق دل را به آن بلای خدا داده‌ایم ما

هر که می‌بیند چو کشتی بر لب ساحل مرا می‌نهد از دوش خود، بار گران بر دل مرا

همان ریزند خار از ناسپاسیها به چشم من به مژگان گرچه از راه عزیزان خار می‌چینم

هوس هر چند گستاخ است، عذرش صورتی دارد به یوسف می‌توان بخشید تقصیر زلیخا را

یارب مرا ز پرتو منت نگاه دار شمع مرا ز دست حمایت نگاه دار

اختلافی نیست در گفتار ما دیوانگان بیش از یک ناله در صد حلقهٔ زنجیر نیست

از پاشکستگان چراغ است تیرگی زنگ کدورت از دل عاقل نمی‌رود

از خود مرا برون بر، تا کی در این خرابات مستی و هوشیاری، سازد بلند و پستم

از زاهدان خشک مجو پیچ و تاب عشق ابروی بی اشارهٔ محراب را ببین

از عزیزان جهان هر کس به دولت می‌رسد آشنایی می‌شود از آشنایان کم مرا

از می، خمار آن لب میگون ز دل نرفت داغ شراب را نتواند شراب شست

آستین بر هر چه افشاندیم، دست ما گرفت رو به ما آورد، بر هر چیز پشت پا زدیم

آمد کار من ورشته تسبیح یکی است که ز صد رهگذرم سنگ به سر می‌آید

آن نفس باخته غواص جگرسوخته‌ام که بجز آبلهٔ دل، گهری نیست مرا

ای خضر، غیر داغ عزیزان و دوستان حاصل ترا ز زندگی جاودانه چیست ؟

ای گل که موج خنده‌ات از سرگذشته است آماده باش گریهٔ تلخ گلاب را

با پاکدامنان نظری هست حسن را تا آفتاب سرزده، در خانه من است

بار بردار ز دلها که درین راه دراز آن رسد زود به منزل که گرانبارترست

بر جرم من ببخش که آورده‌ام شفیع اشک ندامت و عرق انفعال را

بر لب چاه زنخدان تشنه لب استاده‌ام آه اگر از سستی طالع نلغزد پای من!

بریز بار تعلق که شاخه‌های درخت نمی‌شوند سبکبار تا ثمر ندهند

بلبلان در راه ما بیهوده می‌ریزند خار دیده‌ای از دامن گل پاکتر داریم ما

به بوی گل ز خواب بیخودی بیدار شد بلبل زهی خجلت که معشوقش کند بیدار عاشق را

به دشواری زلیخا داد از کف دامن یوسف به آسانی من از کف چون دهم دامان فرصت را؟

به قسمت راضیم ای سنگدل، دیگر چه می‌خواهی خمار بی‌شراب از من، شراب بی خمار از تو

به هشیاران فشان این دانهٔ تسبیح را زاهد که ابر از رشتهٔ باران به دام آورد مستان را

بی محبت مگذران عمر عزیز خویش را در بهاران عندلیب و در خزان پروانه باش