«یحیا جواهری فرزند میرزا محمّدحسین، شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار، در سال ۱۳۳۴ ھ . خورشیدی در گذر سه‌دکان شهر مزار شریف، مرکز بلخ، زاده شد. دورۀ دانش‌آموزی را در زادگاهش در دبیرستان باختر و آموزش‌های عالی را تا درجۀ کارشناسی در دانش‌کدۀ حقوق و علوم سیاسی دانش‌گاه کابل به پایان برد و به حیث دادستان در شهرستان چمتال بلخ گماشته شد. در سال ۱۳۵۸ ھ . خورشیدی به ایران کوچید و در رادیوی دری شهر مشهد به عنوان گردانندۀ برنامه‌ها به کار پرداخت و در دوران مهاجرت بیش‌تر سرگرم پژوهش پیرامون تاریخ، سیاست، حقوق و ادبیّات بود. پس از پیروزی مجاهدان، در سال ۱۳۷۱ ھ . خورشیدی به میهن باز گشت و به سمّت مسؤول خانۀ فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در شهر مزار شریف کار کرد. با آمدن طالبان دوباره به مشهد رفت و این‌بار در بخش رادیوی تاجیکی خراسان کار کرد و پس از فروپاشی طالبان باز هم به میهن بر گشت و از آغاز نشرات رادیو ـ تلویزویون خصوصی آرزو در بلخ به سمّت مدیر نشرات و مدّتی به سمّت معاون آن رسانه و سپس به حیث مدیر مسؤول ماه‌نامۀ خصوصی «نما» کار کرد و سرانجام به روز سه‌شنبه ۲۶ حوت | اسفند ۱۳۹۹ ھ . خورشیدی به اثر بیماری‌یی که داشت در بیمارستانی در کابل چشم از جهان پوشید.
مجموعه‌های شعری چاپ‌شدۀ او عبارت‌اند از:
۱. «شهر هزار چهرۀ من» (کابل، ۱۳۸۷)، انجمن قلم افغانستان
۲. «آن‌سوتر از ستاره» (کابل، ۱۳۹۳)، انجمن قلم افغانستان
۳. «فال و تماشا» (بلخ، ۱۳۹۵)، انتشارات برگ
۴. «ماه در فنجان» (بلخ، ۱۳۹۵)، انتشارات برگ
۵. «الّا غزل» (هرات، ۱۳۹۸)، انتشارات آن
۶. «خطّ اوّل عشق» (کابل، ۱۳۹۹)، انتشارات برگ
۷. «انار چلّه‌نشین» (کابل، ۱۳۹۹)، انتشارات برگ
۸. «جواهر کنج شال» (کابل، ۱۳۹۹)، انتشارات برگ
مجموعه‌های شعری آمادۀ چاپ:
۹. «مبهم در موهوم» (کابل، ۱۴۰۰)، انتشارات برگ
۱۰. «دیر آباد» (کابل، ۱۴۰۰)، انتشارات برگ
۱۱. «جغرافیای عشق» (کابل، ۱۴۰۰)، انتشارات برگ
روان‌شاد استاد جواهری از شاعران و نویسنده‌گان آگاه و پرکار بلخ و کشور بود و سروده‌‌های ایشان از آثار ماندگار ادبیات معاصر زبان فارسی دری شمرده می‌شوند. نبود ایشان در جامعۀ فرهنگی و ادبی کشور واقعاً یک ضایعۀ جبران‌ناپذیر است.
روانش شاد و یادش گرامی باد!
